Уурунуу сурук: Дьайаа– ымыы
Саха историята түҥ былыргыттан, инньэ Хотугу муустаах байҕал кытыла сылаас эрдэҕиттэн баарын символлар уонна знактар кэпсииллэр. 12000 сыллааҕыта хоту Гиперборея цивилизацията баара үһү. Традиционалист учуонайдар үөрэхтэрэ академическай ...
“Ковид диэн информационнай вирус”
Пандемия саҕана ковид-19 утары вакцинаны ылар-ылбат туһунан мөккүөр бөҕө буолбута. Андрей КРИВОШАПКИН-Айыҥа бу ыарыыны хайдах быһаарар эбитий? -Ковид - информационнай вирус. Судургутук эттэххэ, Үөһээ дойду абааһыларын оҥоруута. ...
Бүөр ойуу. Кыалык оһуора.
Удьуор үөрэҕэ-генетика. Кыыһы харыстаан иитии угуллубут оһуор-бичик - Бүөр ойуу. Кыалык оһуора. Кыалык өттүк симэҕэр киирэр. Иһигэр кыа от уонна хатат угаллар. Уоту оттоллоругар саҕаһа гыналлар. КыаЛыК. Саха тыла сүһүөх тыл. Руна ...
Кэһэх оһуор – бичигэ төрүччү
Саха төрүт ( традиционнай) оһуора сүрдээх дириҥ ис-хоһоонноох, өбүгэбит Аан дойдуну анаарбыт билиитин, удьуор үөрэҕин ( генетика) уган хаалларбыт бичигэ эбит. Ол иһин бу күнҥэ тиийэ оһуор-бичик диир эбиппит. Евразияны биир гына, ...
Кэһэх оһуор бичигэ
Саха оһуора 90- с сыллартан дэлэйэн, ыһыллан хаалбыта. Киһи барыта сатыырдыын-сатаабаттыын оһуордьут буолбута. Дьиэлэр истэрин-тастарын саха оһуорунан киэргэтэр тэрилтэлэр элбии түспүттэрэ. Олорго дизайнердар диэннэр баар буолбуттара. ...
Сахалар кыһыл көмүһү көмүүгэ эрэ тутталлара
Саха тыла сүһүөх тыл, сүһүөххэ сүһүөх эбиллэн саҥа тыл үөскүүр. Биир сүһүөхтээзх тылларбыт элбэхтэр. Ол иһин тыл иһигэр тыллар баар буолаллар. Руна - сүһүөх сурук, фонемата уонна графемата тус соһор өйдөбүллээхтэр. Сактар көмүһү ...
Айыҥа: “Саха сиригэр тыалынан киирбит атын сиринэн холоругунан тахсар” (2 чааһа)
Андрей КРИВОШАПКИН-Айыҥа интервьютун салгыыта. Бастакы чааһын ссылката. БЫЛААС уонна ИТЭГЭЛ -Штыров бэйэтин кэнниттэн Айсен Николаевы хаалларар санаалаах этэ. Мин "Россия - наследница империи Чингисхана" диэн кинигэм тахсыбыт кэмэ этэ, ...
Айыҥа: “Саха сиригэр тыалынан киирбит атын сиринэн холоругунан тахсар” (1 чааһа)
Кэмниэ-кэнэҕэс саха омуга Саха сирин төрүт олохтоох омуга буоларын билинэн эрэр. Ону таһынан биһиги өбүгэлэрбит, үһүйээннэргэ, уос номоҕор кэпсэнэрин курдук, түҥ былыргы суруктаах-бичиктээх, сактартан, хуннартан силис тардыылаах улуу омук ...
Саха оһуора – билии кистэлэҥэ
Сибээс сайдан дьон алтыһыыта судургу, дөбөҥ буолла. Бассаапка ким тугу сэргииринэн көрөн бөлөхтөр тэриллэллэр. "Олох суола" бассаап-бөлөх салайааччыта Батай Көстөкүүн уустарга, иистээх дьоҥҥо саха оһуорун кодун быһаарар. WhatsApp: ...
Аҕыс иилээх-саҕалаах Аан Ийэ Дойду уонна Аан Эргийии эриллиик өһө
“Все элементы Вселенной имеют взаимосвязи, все существа в этом мире связаны между собой”. Парацельс. Түҥ былыргы күҥҥэ сүгүрүйэр өбүгэлэрбит Орто Дойду олоҕо саҕаланыытын киһи күн сирин көстүбэт эйгэтигэр - ийэтин киэлитин ...
РАЗГАДАННАЯ ТАЙНА РУНИЧЕСКОЙ НАДПИСИ НА СТЕНЕ СТАРИННОЙ ИЗБЫ В МЕСТНОСТИ БИЛИР
Эту руническую надпись на стене деревянного строения середины 19 века в местности Билир, близ села Танда, Усть-Алданского района, случайно обнаружили в 2011 году учитель истории Тандинской школы Николай Тарский и его ученик Костя Аммосов, ...
Улуу Туран уонна аныгы түүрдэр
"Бөрө" диэн Борис Павлов бэрт айымньыны суруйбут. Ис хоһооно айар эйгэ киһитигэр сыһыаран, көҥүл, айымньылаах олоҕу, тус айар-суруйар көҥүлү, киэҥ айар эйгэни, тутулуга, хааччаҕа суох буолууну ордорор автор - поэт аатыттан этиллибитэ ...
Аал Луук Мас дуу Ала Ук Мас дуу?
Руна - уурунуу суругунан дьарыктанар, үөрэтэр, чинчийэр, ону сэргиир, анаарар дьон бөлөҕүн кэпсэтиититтэн быһа тардыыны бэчээттибит. Батай Көстөкүүн (сахалыы оһуор сурук буоларын аахпыт киһи) суруйар: -Аал луук мас диибит да, саха ...
Саха ДЬИҤ БИЛИИНИ илдьэ сылдьар омук
Былыргы үһүйээннэргэ сахалар суруктаах-бичиктээх таастара Элиэнэ өрүскэ түспүт үһү диэн кэпсэнэр. Аныгы киһи өйүгэр сурук-бичик диэн – билиҥҥи дорҕоон алфавита эрэ. Онтон былыргыны хасыһан үөрэтэр учуонайдарбыт (тыл үөрэхтээхтэрэ, ...
“Саха БООТУРА” – сүдү СҮР туоһута
Ааспыт нэдиэлэҕэ Aartyk.Ru уонна "Кыым" хаһыаттарга 1-кы Лүүчүн нэһилиэгин баһылыга - Иван ЯКОВЛЕВ "Дьокуускайы сахалыы тыынныаҕыҥ!" диэн бастаах улахан интервьюта тахсыбыта. Эдэр, кэскиллээх салайааччы Иван Федорович ЯКОВЛЕВ Саха сирин ...
Иван ЯКОВЛЕВ: Дьокуускайы сахалыы тыынныахха!
Айан дьоно, кэлбит-барбыт ыалдьыттар национальнай республика киин куората тоҕо омуккут уратытын көрдөрбөтүй диэн сурастахтарына, киһи кыбыстан мух-мах буолар. Дьокуускай куорат архитектуратыгар, көстүүтүгэр сахалыы тыыны иҥэрии туһунан ...
«Алампа – айымньыларыгар киэҥ-холку буолуу, ил-эйэ, күүстээх санаа» сэһэргэһии
Таатта Дьохсоҕонуттан төрүттээх улуу суруйааччы, поэт, драматург, лиирик, саха тыынын уһугуннарбыт Анемподист Иванович Софронов – Алампа төрөөбүт күнүгэр, сэтинньи 14 күнүгэр, Дьокуускай куорат Арчы Дьиэтин иһинэн үлэлиир «Алаас сэһэнэ» ...
АЛТАН ОТ
Куораттан дойдубар хайдах сахсыллан кэлбиппин өйдөөбөппүн...УАЗ массыынаттан “Кэллиҥ. Түс” диэн баран баран хаҕыстык сүөкээн кэбистилэр. Өйүкү-төйүкү. Үнтү сылайбыт. Санаата түспүт. Үүрүллүбүт. Үтүрүллүбүт. Үөҕүллүбүт... Эбиитин ...
В Якутии стартовала Общественная акция «Харысхал» по изготовлению оберегов мобилизованным гражданам
Обереги сделаны из священного конского волоса, они имеют магическую силу. На сегодняшний день Народные мастера под руководством Национального центра «Симэх» изготовили более 200 оберегов, которые уже завтра вылетают в воинские части с ...
Об исконных верованиях саха
У каждого народа, каждой нации есть своя религия, своя система верований, свод религиозных догматов, свои правила проведения обрядов. У народа саха, как и у всех древних народов мира, была и есть своя религиозная система, свои ...
Работой НКО «Телке» по воспитанию боотуров заинтересовались братские республики
Это лето для групп якутских школьников, изучающих родную историю, культуру, верование своего народа, выдался на редкость познавательным и увлекательным. Руководитель группы Анна Холмогорова много лет занимается не только продвижением ...
Загадка УСУН ОЙУУНА
Мне нравится писать о людях, об интересных личностях минувших эпох, порой они реальные, а иногда это мифические образы. Прошлое всегда притягательно, сквозь зыбкое пространство и таинственную завесу времен пытаться разглядеть события и ...
Кулун тутар 22 күнүгэр Сайсары эбэҕэ алгыс түһэрэр сиэр-туом ыытыллар
Күндү Үрүҥ Аар Айыы Тойон Таҥараҕа итэҕэйээччилэр! Сайсары Эбэ хотун - Дьокуускай, ону ааһан бүтүн Саха Сирэ ытыктыыр сирэ. Тохсунньу томороон тымныытыгар аам-даам туманы бүрүнэн иһийэн сытарын, от ыйын өҥүрүк куйааһыгар күн уотугар ...
Улуу Кудаҥса хараллыбыт сирэ ханна баарый?
"Якутия - образ будущего" сайтка Айыы Сиэн "АЛГЫС уонна АНДАҔАР МЭҤЭТЭ" диэн ыстатыйаҕа Улуу Кудаҥса ханна көмүллэ сытарын сылыктаан суруйбут. *** Дьокуускай – Хаандыга Маҥан Аан аартыгынан айаннаачччылара, «Бастакы Харбала» бөһүөлэгин ...
Шиномонтаж Левша
Cтоматология 32
