Алексей МИХАЙЛОВ эгэлгэ талааннара

Алексей Михайлов, ол эбэтэр Өттүк Леха, ол эбэтэр Мотор Леха… Мин кинини zina_lekha диэн инстаграм ситимигэр баар страницатын олус сэргээн көрөбүн. Интервьюга ыҥырбыппар дьикти дөбөҥнүк сөбүлэҥин биэрэн үөртэ. Кэпсэтэргэ олус сайаҕас, аһаҕас, инньэ гынан үс аҥаар чаас сэлэспиппитин бэйэбит да билбэккэ хааллыбыт. Атах тэпсэн олорон кэпсэттэххэ, аата эрэ буолбакка, талаана да, дьарыга да араас эбит.

Киинэҕэ кимэн киирии

Алексей култуура коллеһын бүтэрэн Мэҥэ Хаҥалас улууһун Маттатыгар үлэлии сылдьан киинэ эйгэтигэр тардыһан:

«Киинэҕэ уһуллуохпун баҕарабын, миигин көрүөххүт дуо?» – диэн саха режиссердарыгар сурук суруйан хачыгыратар эбит.

Эппиэт мэлигир.

Арай биирдэ бөһүөлэктэригэр Константин Барашков диэн ааттаах-суоллаах  режиссер нэһилиэнньэни кытары көрсүһэ кэлэр үһү диэн сурах тарҕаммыт. Биһиги уолбут олус үөрбүт уонна, дьэ, киинэ индустриятын хабайар хаба ортотугар сылдьар киһи бэйэтинэн кэлэн биэрбитин мүччү тутумаары болдьохтоох бириэмэҕэ көрсүһүүгэ көтөн түспүт.

Кэтэһиилээх ыалдьыт устар киэһэни быһа биир да тылы киинэ туһунан саҥарбакка “Amway” хампаанньа сууйар-тарыыр бородууксуйатын хайҕаан тахсыбыт. Алеша төһө да сөҕөн сөтөлүннэр, хаста да төхтөрүйэн кэпсэтиини киинэ эйгэтигэр эргитэ сатаабыт да табыллыбатах. Хайыаҕай, Барааскаптыын быраһаайдаспат баҕаттан бүтэр уһугар 12 тыһыынча төлөөн “Amway” бородууксуйатын атыылыыр дистрибьютер буолар чиэскэ тиксэн хаалар.

Ол эрээри Леханы ороскуокка барбыта буолуо диэн долгуйар буоллаххытына адьас сыыһаҕыт. Уол бородууксуйатын барытын батарбыт, Барааскабын да баһыттан быһан ылан бырахпакка биир кэм бүөмнээн буулуу сылдьыбыт. Инньэ гынан, 2014 с. «Хаамаайы Бааска-2” диэн киинэҕэ бастакы сүрэхтэниитин ааһар.

Иккис киинэтинэн “Республика Z” буолар. Алексейбыт аны, дьэ, атын режиссеры, Степан Бурнашевы хаайан-хаайан устар группаны уонна артыыстары аһатар пуобар дуоһунаһар тиксэн үөрэн-көтөн киинэ устуһа барсар. Бу сылдьан массовкаҕа элбэх киһи наада буолла да, Тулагыга – оскуола, Жатайга, Намҥа – орто анал үөрэхтэр дириэктэрдэригэр көтөн түһэн кэпсэтэн-ипсэтэн, тылыгар киллэрэн, үөрэнэ олорор оҕолору барыларын киинэ устуутугар көҕүйтээн илдьэ кэлэн, балтараа ый иһигэр пуобартан киинэ дириэктэригэр диэри үүнэр.

Уопсайынан, дьоннуун сатаан кэпсэтэр, ханнык да бэйэлээҕи кытары биир тылы булуу – Алексей иккис талаана диэххэ сөп. Булара-талара бэрт буолан уһуллубут киинэлэригэр барыларыгар продюсердыыр, дириэктэрдиир эбит. Ол курдук кэлин үлэлэспит киинэлэрэ: “Мои белые ночи” (2017 с.), “Нет бога кроме меня” (2018 с.), “Агент мамбо” (2018 с.), “Хара хаар” (2018 с.), “Враг по крови” (2019 с.), “Ыт” (2020 с.), “Сарсыҥҥыны сырса” (2020 с.).

Наҕараада бөҕөтүн сүүйбүт, аатырбыт “Нет бога кроме меня” диэн киинэ режиссерынаан Дмитрий Давыдовтыын олус тапсан, бу быйыл саҥа устуллуохтаах киинэтигэр эмиэ исполнительнай продюсердыахтаах.

Киинэҕэ исполнительнай продюсер уонна дириэктир диэн – биир идэ диэххэ сөп. Урут сэбиэскэй саҕана ордук “киинэ дириэктэрэ” диэн термини туттар буоллахтарына, кэлин омук сириттэн киирбит “исполнительнай продюсер” диэн термин баһыйан эрэр. Бу үлэһит эбээһинэһигэр үбү-харчыны булуу, ону тыырыы, сөпкө туһаныы, рекламнай хампаанньаны ыытыы уо.д.а. киирэллэр.

Сүрүн оруол

2018 с. А. Амбросьев “Агент мамбо” диэн киинэтигэр сүрүн оруолга оонньуур чиэскэ тиксэр. Дьэ, уонна эмиэ исполнительнай продюсердыыр. Бу киинэ саха киинэлэриттэн саамай элбэх кассовай сбору хомуйан өрөспүүбүлүкэ иһигэр саҥа рекорд олохтуур. Киинэ устуутугар 3,5 мөлүйүөн орсокуоттаммыт буоллаҕына, экраҥҥа тахсан баран 15,5 мөлүйүөн харчыны хомуйар. Өлүөскэбит бу ситиһиигэ артыыс да быһыытынан, исполнительнай продюсер да быһыытынан киллэрбит кылаата аҕыйаҕа суох буолуохтаах диэн сэрэйэбин.

Быйыл пандемия кэмигэр икки киинэҕэ сүрүн оруолга уһулунна: “Ыт” уонна “Враг по крови” диэн хартыыналарга. Бастакытыгар сүрүн оруолунан муҥурдаммыт буоллаҕына, иккиһигэр продюсер, дириэктэр быһыытынан эмиэ сүүрбүт-көппүт.

“Ыт” диэн Дмитрий Давыдов уонна Степан Бурнашев бииргэ устубут киинэлэрэ буолар. Бу киинэ сэттэ кылгас кэпсээннэртэн турар, Алексей олортон биирдэстэригэр сүрүн оруолга оонньуур.

“Враг по крови” диэн хартыынаны доҕорунаан Аскалон Барашковтыын кылгас видеолартан саҕалаан улахан киинэ оҥорон таһаардылар. Мантыбыт Саха Сиригэр эрэ буолбакка Владивосток, Москва курдук улахан куораттарынан уһулунна, онон продюсер, дириэктэр эппиэтинэстэрэ сүрдээх үрдүк. Маны таһынан Алексей бу киинэҕэ икки игирэ уолаттар оруолларыгар оонньоон, сүрүн дьоруой быһыытынан эмиэ икки төгүл эпиэтинэскэ сырытта. Киинэ кини бэйэтэ сөбүлээн уһуллар жанрыгар комедия уонна боевик жанрыгар уһуллубут.

Маны таһынан быйыл Степан Бурнашев “Сарсыҥҥыны сырса” диэн киинэтигэр бэйэтэ уһуллубакка эрэ исполнительнай продюсердыыр.

zina_lekha

Бу бырайыак үөскээбитэ номнуо сыл буолбут. Олохтон ылыллыбыт сюжеттаах кылгас тэттик видеолары көрө олорон хайдах эрэ чугас аттынааҕы ыалыҥ аймана сылдьарын курдук ылынаҕын. Леха – киэҥ көҕүстээх, көнө майгылаах саха эр бэрдэ, сытар ынаҕы туруорбат диэн маннык киһини этэн эрдэхтэрэ. Зиночка сылдьарын тухары эрин кынчарыйан, мөҕөн-этэн тахсар тылбай-өспөй буолбут сытыы-хотуу дьахтар. Кини уобараһыгар элбэх кэрэ аҥар бэйэтин билинэр буолуохтаах.

Бу видеолары уолаттар тутатына толкуйдаан усталлар эбит. Иккиэн бириэмэлэрэ ыгым буолан көрүстэхтэринэ хас да видеоны биир күн устан кэбиһэн баран, эмп курдук өр буола-буола таһаараллар. Билигин 4-5 инник устуулар бэйэлэрин уочараттарын кэтэһэн сыталларын Алексей кэпсиир.

Бу диэн эттэххэ, Алексей бастаан утаа, бырайыагын төбөтүгэр буһара сылдьар кэмигэр, Зиночка оруолугар биир эмиэ дьикти көрүдьүөстүк оонньуур, дьон сэргиир артыыскатын оруолга көрөр эбит. Ону анарааҥҥыта сөбүлэҥин биэрбэтэх, инньэ гынан Иннокентий Орестов диэн табаарыһын “Зиночка” буоларыгар көрдөһөр. Хата киһитэ тутатына сөбүлэһэн бу “алдьархайдаах” астык дуэт баар буолан хаалар.

Иннокентий бэйэтэ оператор идэлээх, бу күннэргэ саҥа киинэ устуутугар үлэлэһэ сылдьар буолан интервьюга кыайан кэлбэтэ. Алексей этэринэн, Кеша бастаан дьахтар оруолун оонньуурун соччо сэҥээрбэт эбит, онтон дьон биһирэбилин ылан, кыбыстара аччаан, харса суох уобараһыгар киирэр буолбут. Хата билигин хайдах Зиночкалаах Лешата суох олоруох этибитий? Бу ыарыы кэмигэр кинилэри эрэ көрөн санаалара манньыйар дьон эмиэ баар буолуохтарын сөп.

Булугас өй, аһыныгас сүрэх

Алексейдыын кэпсэтэ олорон киһи сөҕөр, хайдах бу биир киһи хас да өрүттээх буолуон сөбүй диэн. Киинэттэн, тэттик вайннартан ураты рекламанан, массыына атыытынан дьарыгырар, Zaimlekha диэн дьоҥҥо кыра бырыһыаҥҥа харчы иэс биэрэр тэрилтэлээх. Онлайн маҕаһыын, суши доставкатын арыйа сылдьыбыта дьаҥынан сибээстээн сабыллан тураллар.

Маны таһынан элбэхтик аһымал акциялары ыытар. Дьокуускайдааҕы оҕо тубдиспансерын, тулаайах оҕолор иитиллэр «Берегиня» дьиэтин кытары ыкса үлэлэһэр. Бу саас Улуу Кыайыы 75 сылынан сэрии, тыыл бэтэрээннэриттэн сайаапка хомуйан босхо таба этэ, чыыр балык бэлэхтэтэлээбитэ.

Бэйэтэ үөрэммит Одьулун орто оскуолатын кытары сибээһин быспат. Сытыы-хотуу, актыбыыс үөрэнээччилэрин учууталлара билигин да соруһа, көрдөһө тураллар. Күһүн бэйэтин баҕатынан саҥа үөрэх дьыла аһылларыгар элбэх оҕолоох ыалларга оскуола форматын атыылаһан ыыппыта.

Бу күннэргэ рак ыарыыны кытары охсуһа сылдьар кырачаан кыыска харчынан көмөлөһөөрү бырайыак былаанныыр уонна үөһэ этиллибит «Берегиня» оҕо дьиэтигэр кэлэн иһэр Саҥа Дьылынан телевизор уонна спутниковай тэриэлкэ бэлэхтээри бэлэмнэнэр.

Алексей элбэх оҕолоох ыал улахан уола буолан кыһалҕаны кыра эрдэҕиттэн билэн, аһыныгас да, булугас да буолан улааппыт. Дьиктитэ диэн, ону-маны атыылыыр, булар-талар өрүтүн оскуолаҕа үөрэнэр сааһыгар сайыннарбыт. Алексей кэннэ быраат, икки балты бааллар. Уол бэйэтэ бу саас ыал буолбута. Тапталлаах кэргэнэ Екатерина – төһүү күүс, өйөбүл буолар саамай чугас киһитэ.

Кэпсэтээччим инникигэ былаана элбэх. Саха киинэтин индустриятыгар син ама уопутуран, аны бэйэтин режиссер быһыытынан холонон көрүөн баҕарар. Дьон сэҥээрбитин учуоттаан, Зиналаах Леша да толору киинэ буолан тахсыахтарын сөп курдук эбит. Алексей сэрэнэн-сэрбэнэн сибигинэйбитин, “Аартык” ааҕааччыларын астыннараары ыһа-тоҕо кэпсээн баран ол эппиэтигэр сылдьыахха.

***
Анжелика МОТОСОВА,

Aartyk.Ru