Подведены итоги конкурса «Көҥкөлөй. Удьаа»
С 4 по 6 марта 2024 года Национальный Центр «Симэх» совместно с общественной организацией изготовителей национальной кумысной утвари Республики Саха (Якутия) (руководитель Осипов Дмитрий Константинович) провели республиканский конкурс ...
Ийэ тыл, сурук-бичик күнүнэн!
Саргы-дьаалы Сахам тыла, Айхал-алгыс Сахам тыла, Уруй олук Сахам тыла, Күн бэлэҕэ Сахам тыла, Эйиигин мин ыҥырыаҕым, «Ийээ!» диэммин хаһытыаҕым. Саха Сирин бастакы Президена М.Е. Николаев 1996 сыл олунньу 9 күннээҕи 1294 ...
Архиепископ Якутский и Ленский Роман награжден орденом Дружбы
Указом Президента России Владимира Путина за большой вклад в сохранение и развитие духовно - нравственных традиций, многолетнюю благотворительную и общественную деятельность архиепископ Якутский и Ленский Роман награжден орденом Дружбы. ...
ОЛУННЬУ – ОДУН ХААН ЫЙА
Тыл хомуһуна тиллэн, былыр кыһыны аралдьытан, олоҥхо истэллэрэ. Олунньуну атырдьах ыйа батыһар. Ый ортотун эргин дьыбар тахсар, былыт кэлэр. Көмнөҕү түһэрэр уонна күнү көтөҕөр диэн икки тыаллаах. Сааскы тибии саҕаланар. Кэлэр ыйдыын барыта ...
Бастакы Охонооһойоп
Дьыл оҕуһун аҥаар муоһа тостор, ону сорох улуустар муоһун кылаана кыларыйар дииллэр. Эһэ арҕаҕар сытан эргийэр, ытыһын саланан ылар. Бу кэмтэн ыла тыалланар-куустанар. Охонооһойоптор 12-лии хонугунан быысаһаллар. *** ...
Назад в будущее или О психотипе Чингисхана
Мы живем в эпоху перемен. В древнем Китае пожелание человеку жить в эпоху перемен считалось проклятием. Читая эту древнюю книгу – наставление для наследника кагана понимаешь, что наши предки жаждали перемен. В спокойное время развитие ...
В Якутске идёт подготовка к Крещенским купаниям
В городе Якутске на территории Зеленого луга ведутся подготовительные работы к Крещенским купаниям, которые пройдут 18-20 января. Традиционно на территории города купель устанавливается на протоке Зеленого луга с соблюдением всех правил ...
Баһылайап күнэ. Эргэ Саҥа дьыл
Таҥха. Сүллүүкүттэр тахсаллар. Бастаан ый 12 күнүгэр хамначчыттара тахсан, кураанах эргэ дьиэлэри оттон ититэллэр. Ити күн таҥха таһырдьа иһиллэммэт. Бу күн хаардаатаҕына, от өлгөмнүк үүнэр. *** Aartyk.ru
Таайтарыылаах таҥха
БАҔА САНААНЫ ТААЙЫЫ Тохсунньу ый 13 түүнэ бүтүүтэ, 14 чыыһыла үүнүүтэ түүн утуйаргар тус-туспа кумааҕыга 12 баҕа санааҕын суруй, бүк тутан баран сыттыгыҥ анныгар ук. Сарсыарда уһуктаат, көрбөккө эрэ үс кумааҕыны тал. Онно туох кэлбитэ ...
Булчут сиэрэ-туома
САХА КИҺИТЭ БУЛЧУТ Үтүө, көнө майгылаах киһи үтүө булчут буолар. Булчут киһи бэйэтин туһунан мээнэ кэпсэммэт. Сылбырҕа, мүччүргэннээх кэмҥэ уолуйбат, киэҥ көҕүстээх, наада буоллаҕына быһаарыныылаах, күүстээх-уохтаах, сырыыны-айаны ...
Ороһуоспа
Сүллүүкүттэр тахсаллар. Таҥха саҕаланар уонна бу ый 19 күнүгэр диэри салҕанар. Ороһуоспа. Балаҕан иһигэр күөх оту тэлгииллэр, алаадьы астыыллар, сыалаах эт буһараллар. Таҥараны ытыктаан, ыраас ырбаахы кэтэллэр. Ороһуоспаттан ...
Мытаах уонна Уһун ойуун
Сахалар биис уустарынан арахсаллара ситэ-хото үөрэтиллэ илик. Уустук тиэмэ, буккуура элбэх. Биирдиилээн суруйуу син баар, суох буолбатах. Бэл диэтэр сахалары аан дойду бары норуоттарын курдук биис уустарынан арахсыы суох этэ диэн сорохтор ...
ТОСУННЬУ – ТАҤХА ХААН ЫЙА
Күн кутуйах хаамыытынан уһуур. Ол курдук, ый бүтүүтүгэр икки чаас кэриҥэ уһуур. Күнү-дьылы билгэлээччилэр тохсунньу ыйы от ыйыгар сөп түбэһиннэрэллэр. Тохсунньуга тымныйдаҕына, от ыйыгар кураан буолар. Оттон хаардаах, былыттаах буоллаҕына, ...
Улуус номохторо, үһүйээннэрэ. КОТЕЛЬНАЙ (Аллараа Халыма)
Походскай сиэнэ тиийэр сирэ. Былыргыттан тыл. Ону Котельнай диэн ааттаабыттара. Былыр чукча сэриитэ баар үһү. Иһити-хомуоһу талаан илдьээрилэр ол сэриини тэрийэн кэлэ сылдьыбыттар. Дьэ онно биир оҕонньор олорбут. Ол оҕонньор биир эрэ алтан ...
Улуус номохторо, үһүйээннэрэ. АБЫЙ (Абый улууһа)
Мин олорор сирим аата Абый. Бу аат хайдах үөскээбитэй диир буоллахха, миэхэ Чуука эмээхсин (толору аатын билбэппин) маннык кэпсиир: «Урут Абыйга онон-манан эрэ аҕыйах дьиэ баар үһү. Киһитэ-сүөһүтэ отой аҕыйах эбит. Манна аан бастаан, ким ...
Улуус номохторо, үһүйээннэрэ. ЧӨРКӨӨХ (Таатта)
Биһиги Чөркөөхпүт оройуон биир улахан дэриэбинэтинэн буолар. Таатта үрэх адьас үрдүгэр турар. Биһиги Чөркөөхпүт Чөркөөх диэн алаас үрдүгэр олорор. Былыр бу кыракый чоҥкучах алааска собус-соҕотох эмээхсин олорбут. Төһө да буолбутун иһин ...
Отмечены заслуги Александра ЖИРКОВА за особый вклад в сохранении языков народов России
Первый заместитель Председателя Государственного Собрания (Ил Тумэн) Республики Саха, Председатель НОК «Олонхо» при Главе Республики Саха Александр Жирков стал лауреатом Всероссийской премии за сохранение языкового многообразия «Ключевое ...
Туймаада үрдүнэн үрүҥ күн, күөх халлаан
Дьоллоох Дьокуускай дьоһун олохтоохторо бытархан тымныылар түстүлэр да, үрүҥ күн сырдыгыттан матан ыыс-быдан будулҕан тумаҥҥа умсаллар. Оттон куораты тула турар мырааннарга таҕыстыҥ да - дьэҥкир ыраас халлаан, чаҕылыччы тыгар күн үтүөтэ! ...
Тускул: «Бэҕэһээҥҥи көстүү — дьүкээбил буолбатах…»
Бэҕэһээ, ахсынньы 1 күнүгэр, дойду үрдүнэн улахан күн эстиитэ буолан ааста. Ону социальнай ситимнэргэ дьон үөрүйэҕинэн «дьүкээбил уота» диэн ааттаан, хаартыскаҕа уонна видеоҕа үйэтиттилэр. Бу туох көстүү буолан ааспытын ...
АХСЫННЬЫ – БИЛГЭ ХААН ЫЙА
Ахсынньы ый ортотуттан улахан тымныылар түһэллэр. Ый бүтүүтэ кыһыны икки аҥыы араарар сис былыта кэлэр. Күнү тимирдэр уонна дьыл быыһын тыала диэн икки тибилээх. Ахсынньыны бэс ыйа батыһар - былыты, тибиитэ бэс ыйыгар хаһыҥ, самыыр буолан ...
СЭТТЭТЭ МЭЭРЭЙДЭЭ, БИИРДЭ БЫС …
Былыр-былыргыттан бары норуоттар киһиэхэ көстүбэт дьикти күүстээх ахсааннар бааллар диэн итэҕэйэллэр. Оннук этитиилээх, аптаах чыыһыланан сахалар 3, 7, 9 буолар диэн итэҕэйэллэрэ. Үс дойду, үс кут-сүр, үс күлүк… Чыыһыла диэн математикаҕа ...
Улуус номохторо, үһүйээннэрэ. ЗАХАРОВКА ҮӨСКЭЭБИТЭ (Ленскэй)
Арассыыйаттан биир саллаат куотан кэлбит. Лена устун түспүт. Бэлиэдэйгэ диэри. Онтон Бэлиэдэйтэн Нүүнэҕэ түспүт. Захаров диэн ньуучча эбит. Хомустаах диэн күөл үрдүгэр сибиэбийэ туттан олорбут. Ол олорон, Хомустаах күөлү хорон, Нүүнэ ...
Олоҥхо күнэ
Олоҥхо саха омук былыыр былыргы дьыллар быыстарыттан сырдык уонна хараҥа, айыы уонна абааһы аймахтара утарыта турууларын, күрсүүлэрин туһунан уостан уоска бэриллэн кэлбит уус-уран айымньыта. Олоҥхо киһи өркөн өйүн күүһүн күдэҕин кыаҕынан ...
Кулут өйө, толук дьылҕата
Кырбанарын билэ-билэ, өлөрүн билэ-билэ бара туруу диэн хайдаҕый? "Меня мама родила один раз, а не два раза", - диэн сиилиир Энжибыт сыыһа-халты да буоллар "киһи биир олохтоох, олоххутун харыстааҥ" диэн эппит видеота социальнай ...