Сүдү сүтүктэннибит

Саргылана Спиридонова- Кэрэмэс Кийиитэ биһиги көлүөнэттэн саха кыргыттарыттан бастакынан хоһоон хонуутугар хорсуннук, ол эрээри сунтаардыы наҕыллык дьоһуннаахтык киирбитэ. Биһиги, кыргыттар, кини хоһооннорун сыттыкпыт анныгар уура сытан ааҕан дуоһуйарбыт, таптыыр уолаттарбытыгар ыытарбыт. Кинини кытта Агаша диэн кыыс эмиэ суруйан киирбитэ, ол эрээри сотору барбыта.

Дьүөгэтэ, биир дойдулааҕа, Наталья Яковлева эмиэ хоһоон эрэ тылынан саҥарбыт, үөрүнньэҥ баҕайы кыыс баара. Ол Наташа сыбаайбатыгар (эмиэ хоһоонньут Трофим Тирэҕэҕэ тахсыбыта) Саргылааналаах, «Ньургуһун» түмсүү чилиэннэрэ бары бааллара, аксакаллара Николай Сергеев этэ. Бастакы «ньургуһуннар» бары күтүөт, кийиит тапталларын барытын хоһоонунан этэн суруйбут этилэр. Үчүгэйдэрин тамада Юрий Гурьев (эмиэ түмсүү чилиэнэ, суруйар киһи этэ) этэн-тыынан, дьиҥ чахчы хоһоон хонуутугар олорон сыбаайба буолбута. Саргылана анаан-минээн Москваттан литературнай институкка үөрэҕиттэн кэлэ сылдьара: күп-күөх былаачыйалааҕа, үчүгэйкээн да үчүгэйкээн этэ. «Тырымнас тыллары хатылаа» диэн тапталга билинии иэйиилээх тыллара биһиги эдэр сааспыт остуоруйатын оһуордаах муннугар сөҥөн сырыттаҕа. Эдэркээн кыыс дьоһуннаах, сиппит хоппут тыла-өһө, эмиэ да эдэрдии эрчимэ сүрэҕи өрүкүтэрэ. Саргылана барахсаны чугастык билбэтэрбин да мэлдьи ааҕар этим, суруйууларыттан кини олоҕун билэр курдукпун. Кэлин оҕолорун бэйэтэ улаатыннартаабыта, кыргыттара эмиэ элбэх оҕолоох ыал ийэлэрэ. Оҕолоро лицейгэ үөрэнэллэригэр эбэлэрэ кэлэ сылдьара, сиэннэр бары наһаа эрудит оҕолор этэ. Библиотекаҕа ыытыллар ааҕыы күрэҕэр олус айымньылаахтык кытталлара, билигин ол оҕолор бэйэлэрэ ыал буолан эрэллэрэ буолуо. Кэргэнэ Кэбээйиттэн этэ. Онон Саргылана Кэрэмэс Кийиитэ диэн ааты ылынан суруйбута хайдахтаах курдук кэрэ быһыыный, аҕа тойону ытыктааһыный бу?