Курс валют
$
92.37
0.1
99.53
Курс валют
Курс валют
$
92.37
0.1
99.53
Меню
Поиск по сайту

Миниистирдэр айдааннара эбэтэр суор хараҕын суор оҥпот

20.01.2018 12:58 21
Миниистирдэр айдааннара эбэтэр суор хараҕын суор оҥпот

Сыл-хонук аастаҕын аайы “былыр”, “сэбиэскэй саҕана”  диирбит элбээн иһэр. Улуу державаны кимнээх, тоҕо ыспыттара онон-манан бэчээккэ тахсан сырдатыллар буолла. Урукку олорон ааспыт олохпут укулаатын, систиэмэбитин, итэҕэйбит идеологиябытын  20-ччэ сылы быһа үнтү тэпсэн, сирэн, барытын куолуу тутан балабыай үөҕэн, үөхтэрэн кэллэхтэрэ. Дьэ, билигин эрэ “өйдөнөн” уруккубутун сыаналыыр санаалар иһиллэн эрэллэр.

Каадыры иитиигэ сэбиэскэй былаас улахан суолтаны уурара. Салайааччы бары өттүттэн эҥкилэ суох – дьүһүннүүн, суобастыын, майгылыын дьон батыһар киһитэ буолуохтаах диэн бириинсип баара. Кыра үлэттэн саҕалаан, араас өйдөөх-санаалаах дьон ортотугар, араас усулуобуйаҕа миккийэн таһаараллара. Каадыры иитии бэлиитикэтэ баара. Биллэн турар, сэбиэскэй саҕанааҕы тойоттор- хотуттар бары эргиччи эҥкилэ суох этилэр диир табыллыбат. Араас буолара. Ол гынан баран, үгүс өттө, кырдьык кыахтаахтан кыахтааҕа сүүмэрдэнэн, буһан-хатан тахсара. Ону мэлдьэһэр сатаммат.

Билигин хайдаҕый? Производствоттан саҕалаан эдэр салайааччыны иитиэхпит иһин – производствобыт да суох.  “Тренд”. Муода. Билсии-көрсүү күүһүнэн дуоһунаска ананыы бара турар. “Мин киһим”, “кини киһитэ” диэн бириинсип. Дуоһунас, статус – муода буолла. Артыыстар, спортсменнар “муодалара” баара – чемпионнар,  киинэ, театр артыыстара хото депутат буолбуттара, байыаннайдар “муодалара” кэллэ – дуоһунаска эппилиэттээх дьон ананнылар, “сир киһитэ” муода буолла – грудининнар таҕыстылар… Дьэ дьикти. Бу, дьон-норуот олоҕун төһө билэллэрэ, духуобунай, сиэр-майгы өттүнэн төһө баайдара, суобастара ырааһа аахсыллыбат. Муода аата муода буоллаҕа.

Былааска спортсменнар муодаларын саҕана былааска тахсыбыт, билигин спорт миниистиринэн олорор Георгий Балакшин “айдаана” таҕыста.  Балакшин спортсмен быһыытынан, биллэн турар, дойдутугар үтүмэн үтүөнү аҕалбыта мэлдьэҕэ суох. Ол гынан баран, салайааччы быһыытынан, норуот туһугар сатабыллааҕа  – боппуруос. Бэйэтин туһугар саһыл саҕаламмытын “саралыыр” доҕоро көстүбүт. Дьиҥинэн, спортсменнар “былааһы ылыылара” сутурук сокуоннаах 90-с сыллартан саҕаламмыта. Дэлэҕэ даҕаны “спортивнай мафия” диэн өйдөбүл үөскүө дуо? Спорт уонна криминал бэйэ-бэйэтин кытары сөллүбэттии хатыйсыбыта былыр үйэттэн баар.

Үгүс элбэх хобу-сиби Ил Түмэҥҥэ депутаттаан олорор олимпийскай чемпион Павел Пинигин туһунан истэбит. Төһөтө кырдьыга-сымыйата биллибэт эрээри, “тыала суохха мас хамсаабат” диэн эмиэ баар. Үйэ саас тухары республика спортсменнарын салайбыт, билигин зампредынан олорор Михаил Гуляев айдааннаах “Сатал” сирин түҥэтиигэ кыттыгастаах диэн эмиэ кэпсэл баар. Як Һаасканан Балакшин нөҥүө ала-чуо Гуляевка анаан “пирибиэт” ыыппыттар диэн эмиэ этэллэр. Балакшин дьоҥҥо биллэр “сирэй”, “инструмент” эрэ буоллаҕа.

Төһөтүн да иһин, биирдиилээн салайааччылар кирдээх харчыга умньаныылара, дуоһунастарын, чыыннарын-хааннарын туһанан “ылсаллара-бэрсэллэрэ”  былааһы барытын түһэрэр. Оттон норуот былааһы салайааччыларынан сыаналыыр. Салайааччы үчүгэй – былаас үчүгэй, куһаҕан – ол аата куһаҕан.

Бу аҕыйах кэм иһигэр аҥаардас миниистирдэрбитин да ылан көрүөҕүҥ ким былаас аптарытыатын алдьаппытын:

Николай Дегтярев өр сылларга Үлэ уонна социальнай сайдыы миниистиринэн олорбута. Бу миниистир уонча сыл салайар үлэҕэ туох да үрдүк үөрэҕэ суох, көннөрү үөрэх куурсун эрэ барбыт киһи үлэлээн кэлбитэ. “Аартык.ру” Дегтярев биографиятын үөрэтэн баран “үрдүк үөрэҕэ суох эбит” диэн түмүк оҥорбутун кэннэ, былааспыт тыаһа-сыма суох “Жан киһитин” Саха сирин Профсоюзтарын салайааччытынан “ыытан” кэбиспитэ. Өссө бууһа харчылаах сиргэ.

Аны, Георгий Куркутовы устудьуон саҕаттан бүөбэйдээн, университет кэнниттэн тута былааска ытыарбыт ыччаттара иһэн-аһаан баран уруулга олорон тутуллар. Арыгыны да, былааһы да тулуйар киһи тулуйар. Буолаары буолан, букатын улдьаа сааһыттан “тойон”  остуолуттан “тойон” остуолугар көһө сылдьыбыт, олоҕу билбэтэх, эриллибэтэх-мускуллубутах киһиэхэ, уоттаах утах – ыар таһаҕас буолбут.  Саат-суут.

Александр Подголов, эмиэ туох да үөрэҕэ суох киһи, үйэ саас тухары былааска “салайан” кэлбитэ биллэн тахсыбыта. Албын-түөкэй дипломунан тойон буолбут киһи оҕолору, ыччаты туохха үчүгэйгэ үөрэппитэ буолла? 90-с сылларга  “Подросток” кулуубу тэрийэн баран баһар харчыны айбардаабыта, ону-маны оҕолорунан тарҕаппыта усках сурах буолан иһиллэн эрэр. Хаһан эмэ ол бүдүмүк сыллара ыраас мууска хотоҕостуу хостонор кэмэ кэлэрэ дуу?.. Уола иккистээн наркотикка тутуллубута даҕаны, аҕа киһи урукку ыспыт тыала холоругунан эргилиннэ диэччилэр эмиэ бааллар.

Амматтан аатыран, тыа хаһаайыстыбатын өрө тута кэлбит миниистирбит Александр Артемьев ити дьоҥҥо ытаһа буолан эмиэ былаас аатын алдьатан турар. Сатахха биир да буолбатах, икки диплому тэҥинэн бэлэхтэтэн, икки үрдүк үөрэҕи үс сыл иһинэн “ситиһиилээхтик бүтэрэн” дойду үрдүнэн “албан аатырбыта”.  Өрүскэтин… Дьэ, айа-тута кэлбит “сирбит” киһитэ утаакы буолбакка, былаас аптарытыатын ибили тэпсэн баран атын хаһааҕа күөлэһис гыммыта.

Элбэхтик үтүрүллэн-үөҕүллэн барбыт быыпсай вице-президени, госсоветнигы, миниистири Дмитрий Глушко хааһынаны хармаан оҥостубутун саныаҕыҥ. Аны миниистири солбуйааччылар судаарыстыбаннай сулууспа этикатын тутуспаттарын ааҕыаҕыҥ.  Ыраата барбакка ыччат дьыалатыгар, дьиэ кэргэн бэлиитикэтин  миниистирин бастакы солбуйааччыта Василина Лукина, урут ханна да эмиэ улаханы үлэлээбэтэх, аҕыйах кэмҥэ кэтэх урбаанньыт буолан парикмахерскайдана сылдьан баран онтун  госсулууспаҕа киирэригэр “умнан” кэбиһэн саппатах. Сокуоҥҥа итинник көтүмэх сыһыаннаах киһи салайааччы буолара хайдаҕый? Миниистир Афанасий Владимиров, каадырга департамент салайааччыта Андрей Мартынов харахтара арыллыбата сүрдээх.

Үлэ, социальнай сайдыы миниистирин солбуйааччытынан анаммыт Марина Богословская хаһыат сирэйиттэн түспэт. Кредит ылан баран приставтартан саһар, аны урукку миниистири кытары ар-бур дэспитин социальнай ситимҥэ быраҕар… Мартынов “миэрэ ылыах буолан” кэҥиҕнээбитэ ахан. Ханна баар онто?..

Оҕо быраабын көмүскүөхтээх боломуочунай Аана Соловьева тыа учууталын кытары сууттаһан хотторор, туга-ханныга биллибэт шоуларга кыттар. Ректор буоллун, зампред буоллун сымыйа диссертацияҕа күтүрүнэллэр.

Куораты сирин билбиттэринэн айбардаабыт дьон дуоһунастара үрдүү турар. Галина Порублева, Игорь Никифоров тумсулара ыраас буолуо дуо? Тоҕо Егор Попов эрэ тутулунна? Ама итинник дьон былааска ытыктабылы үөскэтиэхтэрэ дуо?

Билигин дойду президенын быыбарыгар, кэлэн иһэр Ил Түмэн быыбарыгар маннык салайааччылар “суоллара-иистэрэ” улахан мөкү оруолу оонньуоҕа. Ити этиллибит өрүттэри оппозиция үчүгэйдик туттуоҕа.

Ааспыт Ил Түмэн быыбарыгар, биллибэт-көстүбэт, элбэҕи хото үлэлээбэтэх дьон партиялар испииһэктэринэн парламеҥҥа ааспыттара. Ол түмүгэр, норуокка Ил Түмэн ыйааһына сүрдээҕин түстэ.  Сорох депутаттарбыт бэйэлэрэ  мандаттан аккаастаннылар. Депутат бэйэтэ тылын-өһүн биэрэн, дьон итэҕэлин ылан баран сир ортото мандаттан аккаастанара хаһан да буолбатах түбэлтэ. Бу да сырыыга ааты-суолу бараабыт дьон эмиэ кыттаары сылдьаллар. Ол икки дипломнаах быыпсай миниистири Артемьевы да ылан көрүөҕүҥ.

Бу салайааччылар бэйэлэрин эрэ ааттарын ыыппаттар – былаас аатын ыыталлар. Норуот бэйэтин былааһын итэҕэйбэт буоллаҕына – судаарыстыбата төһө туруктаах буолуоҕай? Ааһар кэлээччи-барааччы түөрэҕи түҥнэри тэппэт дуо?

Өскөтүн бу дьон ити саат-суут кэнниттэн, былаастан муустаах ураҕаһынан үүрүллүбүттэрэ буоллар, дьон саҥата син тохтуох этэ. Ону баара чыыста бары “килиэптээх” сиргэ төкүнүс гынан эрэ биэрдилэр, өссө саатар сирэйэ суох салгыы былааска атын өттүнэн киирэргэ холоно сылдьаллар. Ону биһиги чөмчөкөлөрбүт утараллара көстүбэт. Өскөтүн Балакшин буруйдааҕа да дакаастаннаҕына,” суор хараҕын суор оҥпот” диэн аныгы былаас бириинсибинэн, син биир сылаас олбоххо тиксиэҕэ. Арай: “Сэбиэскэй саҕана оннук буолуо суох этэ”, – диэхпит турдаҕа.

***

Прасковья НИКАНОРОВА,

“Аартыкка” анаан.

Обсуждение • 21

Добавить комментарий
  1. буолар да эбит!

    Бэрт ырытыы. Кадр улэтэ быстар мелтех. Государственнай СМИ ны имири эстилэр. НВК ацардас шоу буолла. Киьи кимиэхэ да итэгэйбэт да, ытыктаабат кэмэ дьэ. Былааска эрэл туспутэ ыраатта!

  2. Мас

    Беаны үүрүөххэ наада.сөп болуо.сөбүн ыста.туга да суох.киһи саатар

  3. Хэх

    Путина заодно?

  4. хах

    Сэбииэскэй сагана диигит. Ол сагана маннык суруйбуккут боллар таьааран ытан кэбииьиэхтэрэ этэ)))))

  5. Мастер

    Туох да диэбиккит иһэн , наһаа барыы болла. Статьяҕа албын баар боллаҕына суттастыннар ээ , холоон ини.барыта сөпкө суруллубут.бу былаас уларыйдаҕына сатанар.тоҕо былаас сайта маннык суруйар боллаҕына , ол аата маннык суруйуҥ диэн эттэхтэрэ , холобур фсб..

  6. Один из нас

    Все правильно написано! Сколько можно одних и тех же назначать!? Или абсолютно непроверенных работой людей! Богословская, Лукина это что за дамы в кабмине? Одни неучи, как артемьев, подголов, дегтярев….ужас! Зато сколько хороших, грамотных отстранили! Пример, Нь. Тимофеев?

  7. Дьэ до5ор

    Барыта уот харахха суруллубут.

  8. Кугдаров

    Рыба гниет с головы, значит надо менять Путина, сейчас, чтоб даже забить гвоздь в стену, наши ждут разрешения Москвы, и все кадры с ним согласовываются, хоть и неучи.

  9. Амма уола

    Беа кадра глушко , онтон чекин…тфуу..кадр үһүлэр дуо.

  10. Дьэ до5ор

    Ессе ыччат миниистирэ Еремеевы ахтыбатах ол киьи билигин ил тумэннэ текунус гыммыта. Дьэ буолан истэххинэ.

  11. Лось

    Григорьева где?
    Которая взяла участки через сестру?

  12. Минсаха

    Хайатын мунун Артемьевтаах Подголовы, Дегтеревы уо. д. а. муссируйдаан та5ыстыгыт. Урдук диплома суохтарын да иhин туhаны а5албыттара элбэх буолуо. Кинилэри МЕН, ШВА, БЕА эрэ ере таhаарбатахтара, кинилэри бириэмэ, кэм кэрдиис ере таhаарбыттара. Куустээх личностар буолан бэйэлэрэ суолларын тобулбуттара, ыраастаммыттара. Эдэр ыччакка, бэйэбитигэр тугу да ситиспэтэх дьонно хата “холобур” гынын! Прасковьяны истиэх баппата5ын, куруук тугунан да астыммат, бырытын критикэлиир бабушка баар дии.

  13. маппый

    Арааьа дагестанна масштабнай арестар са5аламмыттарын сылыктаатахха манна эмиэ болсу быьылаах.барыта уу кыыла тула мустубут дьону куьа5аннарын суруйбуттара .ол аата норуокка бу былаас куьа5анын , барыахтаа5ын кердере сатыыллар быьылаах.Эбэтэр били агип тойонун уехпуттэрин ( куприянов) иэстэьэн заказной статья буолуон сеп. Ити ахтыллыбыт кадрдар бары Куприянов ненуе ааспыт дьоннор.Кини личнай преданнай саллааттара.Онтон биллэринэн бу сайт Нутчина агип тойонун кытта улэлэьэр буолбут диэн баар этэ.

  14. Мда

    Дегтярев Ил тумэннэ барар ди

  15. Едро уола

    Агип тойонун ф.борисовы үөҕэр статьялар куприянов боло диэбиттэрэ.идиот туох да инфоҥ суох сордоох эбиккин.тортоед диэн интриган эрэ боллаҕа

  16. Человек с тундры

    Куприянов вечный руководитель по подбору, расстановке кадров и государственной службы в РС(Я) – серый кардинал. Учитель русского языка (поэтому язык подвешен), кандидат экономических наук 90-х годов разлива пережил или устранил всех: Акимова. Исаеву, Глушко. Надо кадров с Севера в высший эшелон власти: типа Черова, Соломова и. т. д.

  17. Евсеев

    Купр человек негатив , артист егоровка зам.болбут..позор болбатах дуо.? Унижение бөөтө..па да па..дьэ кадры беа..полный позор

  18. Восток

    Твои Черов-сын бандит с 90-х.Соломонов пьяный убил жену…не позортесь.Нашим рук.нет раб.закалки совести ума работаспособности.Как Г.И.Чиряев и др. парт.секретари рес-ки тех времен.Страной правят неучи ветеринары слесари физры и.т.д.

  19. фома

    в этой истории с балакшиным, письмом -приветом александра нюрбинского ( саша-як) и.т.д. примечательна реакция ил дархана борисова. где он спокойно – примирительно урезонивает рашшалившихся “братков”, мол, негоже братьям -друзьям выносить сор из избы, на публики, дескать надо свои разногласия (мафиозные) урегулировать тихо между собой. Поразительно ! Глава региона фактически узаконивает тайные отношения своего министра и известного представителя криминально-теневого мира ! Ничего особенного, друзья -товарищи, братья. плохо только то, что на люди вынесли наши узкие дела . таковы по сути слова ил дархана. Ну у кого еще сомнения после этого в том, кто является самым больщим “папой”, “крестным отцом” наших мафиози ?

  20. Юрий

    Былыр сахалары уерэ5э суохтарынан баhыйбыттара. Билигин эмиэ былааска уерэ5э суох улэни ситэ онорон испэт, харчын аймыыр дьон олорон норуотун туhугар кемускээн тугу да санарбат дьон олороруттан хомолтолоох дьыала. Нучча бэйэтин туhугар былааска кэннин салатар дьону олордор, утары тугу да норуотун туhугар санарбат. Дьэ уонна тиhэ5эр саха теруур елбуур туhугар усулуобуйата суох буолан народ быhыытынан елбеебет.

Оставить комментарий