— Петр, эйигин билигин дьон-сэргэ ырыаһыт быһыытынан билэр, ырыаларгын олус сөбүлээн истэр. Бастакы уустуктар туохха баалларай?
— И.М.Яковлев аатынан Покровскай 1-кы №-дээх орто оскуолатын 2016 сыллаахха үөрэнэн бүтэрбитим. Оҕо сааһым оскуолатааҕы сылларыгар букатын сэмэй, учууталлар тэрийэр туох баар тэрээһиннэриттэн тэйиччи сылдьарым. Дьоҥҥо-сэргэҕэ көстүөхпүн олох баҕарбат буоларым. Үөрэхпэр бигэ орто этим. Оскуола кэнниттэн аармыйаҕа сулууспалыы бара сатаабытым да, хас да төгүллээн сыыйыллыбытым. Уруһуйдуурбун сөбүлүүбүн, ол иһин баҕалаах үөрэхпэр,Дьокуускайдааҕы ойуулуур-дьүһүннүүр училищеҕа туттарсан көрбүтүм, ол эмиэ кыаллыбатаҕа. Инньэ гынан 2018 сыллаахха Хоточчуга убайбар кэтэх хаһаайыстыбатыгар илии-атах, көмө буолаары кэлбитим. Анал үөрэҕим суох буолан “Сарыал” култуура киинин филиалыгар остуорас дуоһунаһыгар үлэҕэ киирэн хааллым, сүрүн үлэм — звукооператор.
— Ырыа эйгэтигэр киирииҥ хайдах этэй, Петр?
— Ырыа эйгэтигэр сыстыым хайдах саҕаламмытайдиир буоллахха, эрдэ кулууппутугар уус-уран салайааччынан үлэлээбит Анастасия Ефимова ыччат лиидэрэ этэ, биирдэ ыччаттар кэнсиэр туруорабыт диэтилэр. Миигин онно хаайан киллэрдилэр, бастаан уолаттар 3-4 дуу буолан ыллаабыппыт. Онно уолаттарым бу уол куоластаах эбитдиэн бэлиэтии истибиттэр. Анастасия Михайловна соҕотоҕун ыллаан көрбөккүн дуо диэн тылыгар киллэрэн сыыйа ыллаан, сыанаҕа сыстан бартым. Бэйэм эмиэ,син, ыллыахпын сөп эбит ээ диэн испэр хотоойу санаалар олохсуйан барбыттара. Бастаан саҕалыырбар сөбүлүүр ырыаһытым Байбал Сэмэнэп ырыаларын, дэгэрэҥ ырыалары ыллыырым.Кулуупка үксүн соҕотох хааллахпына музыка истэрим, элбэхтик ыллаан эрчиллэрим, сыыйа тыынарым кэҥээн барбыта. Онтон кыралаан академическай хабааннаах ырыалары боруобалаанхолонор буолбутум. Билигин да ырыа хайысхатыгарбэйэм суолбун көрдөнө сылдьабын. Кулууп миэхэ дьарыктанар-эрчиллэр түһүлгэм. Сыанаҕа таҕыстахпына улаханнык долгуйбаппын. Толоруохтаах ырыам ис хоһоонун көрөөччүгэ тиэрдэр курдук турукка киирэбин.
— Бастакы ситиһиилэр хайдах кэлбиттэрэй, хаһан буолбуттарай?
— Бастакы ситиһиим манна, Хоточчуга, ырыа күрэҕэр буолбута. Онно соло эрэ буолбакка, дуэттэр кыттыылара эмиэ баара. Ити күрэххэ анал аакка тиксибитим соһуччу уонна олус үөрүүлээх этэ. Ити кэнниттэн 2020 сыллаахха, кыракый дэриэбинэбиттэн тахсан, Хачыкаат нэһилиэгэр Руслан Платонов аатынан ырыа куонкурсугар бастакы холонуум буолбута, «Эрэллээх ырыаһыт»диэн анал ааты ылбытым. Ол кэнниттэн Покровскай куоракка Михаил Атласов аатынан куонкуруска «Саргы Түһүлгэтэ» КК улахан сыанатыгар тахсан эмиэ анал аакка тиксибитим. 2021 сыллаахха Мииринэй оройуонугар Туой Хайаҕа өрөспүүбүлүкэтээҕи ырыа куонкурсугар финалга ааһан кыттыбытым. Кыттааччы олус элбэҕэ, ол иһин бастакы түһүмэҕи кэтэхтэн, онлайн оҥорбуттара.Онно тиийэн олус да талааннаах, ырыаһыт дьон баар эбит диэн харахпынан көрөн, кулгаахпынан истэн сүрдээҕин сөхпүтүм. Култуура киинин сыанатаүрдүгэ, музыкальнай аппаратуралара улахана, дьэ,сөҕүү-махтайыы бөҕө буолбутум. Ол улахан, үрдүк сыанаҕа бастакы тахсыым этэ буоллаҕа. Саалаҕа биллиилээх артыыстар, дьүүллүүр сүбэ көрөн олороро. Ити улахан таһымнаах ырыа күрэҕин түһүлгэтигэр 3-систиэпэннээх Дипломант буолбутум.
— Дьэ, санааҥ күүһүрдэҕэ, салгыы ханнык ырыа куонкурсугар бардыҥ?
— Ити кэнниттэн кэлэн эмиэ Хачыкаакка Руслан Платонов аатынан ырыа куонкурсугар кыттаммын Гран-При буолбутум. Бастакы улахан кыайыым ол этэ, олус үөрбүтүм.Ол кэнниттэн Мэҥэ Хаҥалас улууһун Хара нэһилиэгэр кэтэхтэн куонкуруска кыттан кыайбытым. 2022 сыллаахха иккис төгүлүн Туой Хайаҕа ырыа куонкурсугар бараары бэлэмнэнии бөҕө буола сырыттахпына, биир күн киэһэ үлэ чааһын кэнниттэн үөлээннээхтэрим ыксаан аҕай киирдилэр уонна «Кытаат, сарсын Дьокуускай куоракка «Саха” НКИХ “Эн Сулускун” ырыа күрэҕэр кытта бараҕын» диэтилэр. Биир кыттыахтаах киһи туораан хаалбыт, ол киһи оннугар киирэн хааллым. Туой Хайаҕа бэлэмнии сылдьыбыт «Дуораан» бөлөх «Туйаарыма Куо» диэн ырыатын ыллаатым. Нэдиэлэ устата, түһүмэх ахсын киинэ ырыатыттан саҕалаан аныгылыы, ханна да ылламматах бэйэҥ ырыаҕын толоруу уонна биллэр артыыстыын дуэт курдук араас сорудахтары биэрэн иһэллэр. Үөрүөм быатыгар, төрдүс түһүмэххэтиийдим уонна опера биллиилээх ырыаһыта Александр Емельяновтыын ыллаабытым. Ити телевизионнай күрэххэ кыайбыппыттан бэйэм да соһуйан хаалбытым. Ол кэнниттэн Туой Хайаҕа бараммын эмиэ бастаабытым, Кылаан кыайыылаах буолбутум. Оннук бииртэн биир үрдүк сыаналар, көрөөччү ытыһын тыаһа, ситиһиилэр сиэттиһэн кэлэн истилэр. Онно дьэ толкуйдаммытым:аппаратураҕа олорбокко ырыа ыллыахпын сөп эбит ээ диэн бигэ санаа киирбитэ. Ити сылларга кэтэхтэн Култуура кэллиэһигэр үөрэнэ сылдьыбытым. 2024 с. «Сулустар» диэн өрөспүүбүлүкэтээҕи бэстибээлгэ кыттаммын Айгылаан хамаандатыгар киирбитим, финалга ааспытым.
— Ыллыыр ырыаҕын истээччилэргэ хайдах тиэрдэҕин?
— Ырыам ис хоһоонунан дьиҥ турукка киирэн, истээччилэрбэр-көрөөччүлэрбэр ырыабынан кэпсиир курдук санаанан ыллыыбын, кинилэрдиин ситим тутабын. Инникитин ырыаны олоҕум аргыһа оҥостон барыам. Билигин ырыа айарга холонобун, ааппын ааттатар курдук үлэлииргэ-олорорго былааннанабын. Этэн аһарбытым курдук, ырыа олох аргыһа – син-биир спортсменнар курдук уустуктары-ыарахаттары туораан, ыллыыр тиэхиньикэни баһылыырга, элбэхтик ыллыырга, эрчиллэргэ санаабын уурабын. Араас тиэмэлээх ырыаларга, тус-туһунан турукка киирэргэ, бэйэбин салайынарга, сайдарга дьулуһабын.Инникитин бэйэм сольнай кэнсиэр тэрийбит киһи диэн ыра-баҕа санаалаахпын.
Петр Пестерев билиҥҥи көлүөнэ кэрэни кэрэхсиир ыччата. Кини салгыы үүнэ-сайда турдун, ылбаҕай ырыалара ыраахха дуорайдыннар. Көрөөччүлэрэ-истээччилэрэ онуөрүү күүтэбит!
Видео: https://t.me/gazetahangalas/37270
***
Уйбаан УЙГУУРАП
хаартыскалар Петр Пестерев тус архыыбыттан туһанылыннылар
Оставить комментарий