Балбаах ыстарааба…
Ынах-сүөһүнү иитэр дьон аны балбаахтаан да абыраммат буолбуттар.
Кулун тутар 1 күнүттэн тыа дьонугар, сүөһү иитэр дьоҥҥо өссө биир алдьатыылаах федеральнай сокуон олоххо киирэн эрэр: N248-ФЗ “О побочных продуктах животноводства и о внесении изменений в отдельные законодательные акты Российской Федерации”. Сокуон былырыын от ыйыгар ылыллыбыт, быйылгыттан олоххо киирэр.
Мантан антах сүөһү сааҕын үргүлдьү буолаҕа, бааһынаҕа таһаарыы – ыстараап. Хас биирдии хаһаайыстыба, кыратыттан-улаханыттан тутулуга суох, сүөһүтүн сааҕын күрдьэн балбаахтыырын уонна ону кэлин уоҕурдуу, ноһуом курдук туһаныам диэн мэктиэлээн Россельхознадзорга суругунан сайабылыанньа биэриэхтээх. Ол балбааҕын мээнэ хотонун таһыгар муспат, туспа харайар сир оҥорон онно мунньуохтаах. Аны онтун биир сыл буолан баран эрэ туһаныахтаах. Сибиэһэйдии оҕуруотугар туттара бобуллар – сири-буору буортулуур үһү. Сыл кэнниттэн анал сиргэ харайан эрэ баран харчы төлөөн анаалыстатар, сертификат ылар уонна дьэ оҕуруотугар дуу, ханна дуу туттуохтаах.
Оннук дьаһамматаҕына 5 тыһыынчаттан саҕалаан 60 тыһыынчаҕа диэри ыалы ыстарааптыыллар. Оттон тэриллиилээх хаһаайыстыбалары 700 тыһыынчаҕа диэри харчыга олордоллор. Эбэтэр үлэтин-хамнаһын 90 хонукка диэри тохтотор бырааптаахтар.
СӨ Тыатын хаһаайыстыбатын миниистирэ А.Атласов, Россельхознадзор управлениетыттан И.Замьянов уонна Амур уобалаһыттан Россельхознадзор үлэһитэ Я.Любченкова олунньу 8 күнүгэр дьоҥҥо бу сокуону быһааран биэрбиттэр. Онтон тэттик быһаарыы:
– Кыһын муспут балбааҕы саас буолаҕа таһар бобуллар.
-Балбаах анал сиргэ 1 сыл хараллан эрэ баран оҕуруокка туттуллара эбэтэр атыыланара көҥүллэнэр.
-Улахан хаһаайыстыбалары бастакы уочарат бэрэбиэркэлиэхтэрэ, ол эрээри кэтэх сүөһүлээх ыаллар эмиэ ити сокуоҥҥа эппиэттиэхтэрэ.
-Хата көҥүл мэччирэҥҥэ сылдьар таба, сылгы сааҕын хомуйтарартан туттуммуттар.
-Быйыл ыстараап суох эрээри, эһиилгиттэн 2024 сылтан сокуон толору үлэлиэхтээх.
-Эһиил ыам ыйын 1 күнүгэр диэри сүөһүлээх ыал, хаһаайыстыба Россельхознадзорга сайабылыанньа түһэриэхтээхтэр – балбаахпын анал сиргэ илдьэбин, аны 1 сылынан туһанабын диэн. Анаалыстаан баран туһанаҕын, онтубут сыаната – 5 тыһ. буолар.
Үүт туттарыы быраабылатын син онон-манан толордубут. Сүөһүнү сүүстүүр-астыыр эмиэ анал сокуоннаах да, Саха сиригэр ол кыалла илик. Аны сүөһү сааҕа “побочнай отход” диэн буолла.
Бу саҥа олоххо киирэр федеральнай сокуону утаран Татарстан баһылыга Рустам Минниханов “Бизнес-онлайн” ханаалга саҥарбыт видеота тарҕанна:
-Маннык халы-мааргы сокуоннары кимнээх ылалларый?! Тыа сиригэр сүөһүнү эһэн баран эти-үүтү кыраныысса таһыттан атыылаһабыт дуо? Онто да суох сүөһү иитэр дьон аҕыйатар аҕыйаан иһэр. Хаһан да ынаҕыны-сүөһүнү харахтаабатах дьон итинник акаары сокуоннары ылар! Сүөһү иитии – отхода суох производство, барыта туһаҕа турар!.. Дьэ, надзорнай уорганнар кими эмэ ыстарааптаан көрүҥ эрэ! – диэн бэйэтин дьонугар саанара иһиллэр.
Кини улахан тэриллиилээх хаһаайыстыбаларга ити сокуон барсар, оттон кэтэх биирдиилээн ыал хаһаайыстыбатыгар ити сокуон алдьатыылаах диэн аһаҕастык эттэ.
Оттон биһиги былааспыт, өрүү да буоларын курдук, Москва тугу туойарын барытын ээҕи кытары кэҕиҥнии олорор. Дьиҥинэ, наар холобурдуур татаардарын курдук тыа дьонун туһугар этиниэхтэрин сөбө. Хата ол оннугар, социальнай ситимнэргэ боттара (хамнаска комментарий суруйааччыдар) киирэн сүөһүлээх дьону “балбаахтарын курутан атыылаан хайдах курдук байыахтарын” сүбэлииллэр. Онуоха @Aartyk.ru телеграм-канал сурутааччылара, биллэн турар кыйаханаллар:
-Ииримэн’, ынах саа5ын туохха тиэйэн, ыраах сытар дэриэбинэттэн ханнык суолунан айаннатан тиэйтэрээри гыналлар?
-Сымыйанан сааҕы атыылаан байыаххыт диэн Айсен боттара суруйаллар, ыраах нэһилиэктэр, улуустар ол ханна баар суолунан, туохтарынан тиэйэн, ханна илдьэн атыылыыллар?
-Создают невыносимые условия для сельских жителей? Школы, больницы оптимизировали, ловить рыбу нельзя, охотиться нельзя, собирать дикоросы нельзя, балбахи и то запретили.
-Дьокуускай таһыгар сытар нэһилиэктэр баҕар батарыахтара, оттон ыраах сытар нэһилиэктэр?
-Сүөһүбүн эспитим да үчүгэй эбит.
-Рядом с городами, райцентрами и крупными населёнными пунктами тоже. Сейчас скотину в деревнях держат единицы.
-Со старых ферм уже брать нечего.
***
Бу федеральнай сокуону Ил Түмэн депутаттара, чуолаан тыа сирин политикатын дьаһайар сис кэмитиэт салайааччыта Андрей Находкин, уларытарга үлэлэһиэх этэ. Саатар кэтэх сүөһүлээх дьону тыыттарбат курдук.
Депутаттарбыт үксэ тыа сириттэн төрүттээх дьон, онон балбаах, хотон, эт-үүт диэни билэр бөҕө буоллахтара. Сокуону сокуонан эрэ кыайыллар.
***
Aartyk.Ru
Обсуждение • 14
Добавить комментарийОставить комментарий
Шиномонтаж Левша
Cтоматология 32
Дьэ бу маннык тугэццэ, Республикабыт Ил Тумэнэ баарын биллэриэхтээх, мээнэ норуот харчытын сиэбэтин дакаастыахтаах. Суеьу итиитэ саха омуга терут дьарыга буоларынан, уустук усулуобуйа5а тыыннаах хаалар мэктиэтэ буоларынантуспа сокуон ылыныахтаах, саханы хараанныыр сокуоннары. Буучунтан куттанан хаптайа сыппакка.
Оннук, Конституцияҕа ыстатыйа баар этэ, баҕар уларыппыттара буолуо, олохтоох омук бэйэтин олоҕун уйгутугар сөп түбэһэр сокуоннарынан олоруохтаах диэн.
Онно сөп түбэһиннэрэн ити сокуону, федеральнай атын да суолларга сүөһүнү, сылгыны тоҕо көтөн ааһар бобулларыгар.
Мээнэ сылдьар, хаһаайына суох ыттары өлөрөргө. Боруода ыттары тутар дьоҥҥо сааҕа көҥүл курдук көҥүл ыларын. Ыта киһиэхэ түстэҕинэ сааны мээнэ быраҕаттыы сылдьыбыт курдук эппиэккэ тардарга.
Балбаах саҕа экологичнай удобрение суох. Ону туттарга перегной буоларыгар и так туспа сиргэ мунньаллар.
Өрүскэ куораттар ииктэрин-саахтарын, производственнай ууларын куталларын булгуччулаахтык боборго.
Киhи -аймах баарын тухары уо5урдуу курдук туттуллар этэ , улахан буортулаа5а биллибэт курдук этэ. Эмискэччи то5о итинник буолан хаалла ?
Мин теплицабар ноьуому 70 км орус нонуоттэн а5алабын. Чугас суох. Кууллаан, легковой массыынабар тиэйэбин.
Маннык буоллагына быыбарга куоласпытын кимиэхэ биэрэбит
Миэхэ биэриҥ.
Единай Арассыйа5а дальше куоластапн, онно сугун уерэмэтэх, анализ уерэмэтэх суох, сиринэн хаампатах спортсменнары, артыыстары игин араас Бурматов курдук дьону депутат онгороллор. Ол дьомут Ити курдук акаары сокуоннары ылаллар, Ити биьиэхэ чугас биллэр, онтон атын эйгэ5э маннык акаары сокуоннары буолнай!!!
Саха сириттэн 7 дьокутаат талыллан үлэлээтэҕэ дии.
Үлэлэрин-хамнастарын 90 күҥҥэ тохтохторуна сүөһүлэрэ хоргуйан өлөр ини. Интэн ордук акаарытыйыы Орто Дойдуга баара дуу? Куһаҕантан киһи да күлэр.
90 күҥҥэ ынах саахтыырын боборго диэн суруйбуттар дуу?
хайдах эрэ киһи эрэ кэлэйэр…
Наьаа тотон олон дьону утары сокуон суруйаллар.Чумааттан дьааттах арыгыттан олон буппэттилэр диэн.Аны ытырыык ыттары ыыталлар.Сэрииттэн куоппут аччык хаамайы дьон араас содуллара.Гастердар ириигирбиттэр.Соруйан баьаары тыа5а ыыталлар.Ол буруотун дьаата рак ыары буолар дииллэр.Барытын корон олоролор.Соруйан Туох да миэрэ ылбаттар.Онноо5ор сэриигэ комолоспоттор.Эгэ уоту умуруоруохтара Дуо.Ынах саа5а Аны мэьэй буолбут.Оччо5о суоьуну кытта дьону эмиэ кыргыц тэццэ.Санаа5ыт ситиэ.
Ээ,па суеьу эстэр,о5уруоппут хортуопуйбут а5ыйыыр буолбут.Бэйэбит производствабыт аьа суох буолар буолла5а дии.Суеьутэ иитин,о5уруотта ууннэрин дииллэр да уеьэттэн эьэр сокуону таьаараллар.Тугуй бу дьону а5ыйатар система ларга дуо? Киьи ейдеебет.
Госдума5а ити сокуону киллэрбит дьон тыа улэтигэр отой сыhыаннара суо5а, со5уруу сылаас сиргэ олорбут, тымныы кыhын туhунан истэн эрэ билэр дьон буолара тахсан кэллэ.