Курс валют
$
92.59
0.02
100.27
Курс валют
Курс валют
$
92.59
0.02
100.27
Меню
Поиск по сайту

Үлэбитигэр сонун сүүрээн киирдэ

23.12.2017 01:25 0
Үлэбитигэр сонун сүүрээн киирдэ

Билигин дойду үрдүнэн эбии үөрэхтээһиҥҥэ ураты болҕомто ууруллар буолла. Ол курдук, дойду Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин 5-тэн 18-гар диэри саастаах оҕолору эбии үүөрэхтээһининэн 70-75 бырыһыан хабарга 2012 сылыамыйын 7 күнүнээҕи 599 №-дээх Ыйааҕынан сорудахтаата. Онон хас биирдии оҕо эбии дьарыкка сылдьарыгар сөптөөх усулуобуйаны тэрийии, үөрэтии хаачыстыбатын үрдэтии, эбии үөрэхтээһин хайысхаларын тэҥҥэ сайыннарыы соруга күүһүрэр. Билиҥҥи туругунан, дойдуга 6 араас хайысхаттан уус-уран хайысха 50 бырыһыанын ылар. Быйылгы үөрэх дьылыгар Саха сирэ Арассыыйа 9 атын субъектарын кытта эбии үөрэхтээһин салаатыгар персонифицированнай үбүлээһиҥҥэ эбэтэр хас биирдии оҕоҕо туһуламмыт үбүлээһин бырайыагар 25 улуус уонна Жатай, Дьокуускай куорат киирбиттэрэ.

Уус Алдан улууһугар алта эбии үөрэхтээһин тэрилтэтэ үлэлиир. Быйылгы дьылга эбии дьарыгынан 2815 оҕо хабылынна. Улууспут дьаһалтата эбии үөрэхтээһиҥҥэ ураты болҕомтону  уурар. Ол курдук, хас биирдии тэрилтэ бэйэтэ дьиэлээх-уоттаах, үс таас эбийиэк үлэлиир. Киини саҥардыыга  22,5 мөл. харчы көрүллэн, былырыын айар-тутар техническэй кииҥҥэ таас дьиэ бэрилиннэ. 4 тэрилтэ “Арассыыйа бастыҥ тэрилтэтэ” ааты сүгэллэр. Киэн тутта ааттыыбыт Арассыыйа үтүөлээх, холобурга сылдьар ”Кэнчээри” оҕо эстетическэй киинин. Салайааччы, РСФСР, СССР норуотун үөрэҕириитин туйгуна В.С.Парников 45 сыл устата улууспут кэнчээри ыччатын кэрэҕэ, сырдыкка угуйар. Г.Е.Петухов дириэктэрдээх Бороҕоннооҕу оҕо ускуустубатын оскуолата өрөспүүбүлүкэҕэ бастыҥ оскуолааатын ылла, ону тэҥэ СӨ Култуураҕа министиэристибэтин Гранын ылары ситистэ. Н.Н.Готовцев дириэктэрдээх Е.Ф.Габышев аатынан оҕо спортивнай оскуолатын иитиллээччилэрэ араас таһымнаах күрэхтэһиилэргэ ситиһиилээхтик кытталлар. Ол курдук, бу сылга Мигалкин Айсиэн, Данилов Вася мас тардыһыытыгар норуоттар икки ардыларынааҕы турнирга, Иванов Егор, Жирков Рудольф, Данилов Вася Арассыыйаҕа чөмпһйһөн аатын ыллылар. Айар-тутар техническэй киин иккис сылын улууска “Unior Skills” чемпионаты тэрийэр. Быйыл 17 хайысхаҕа 171 о5о 17 оскуолаттан, 3 эбии үөрэхтээһин тэрилтэлэрин хабан кытыннылар. Былырыын өрөспүүбүлүкэҕэ “Иистэнэр дьыала” хайысхаҕа эбии үөрэхтээһин кииниттэн Сивцева Милена чөмпһйһөн аатын ылбыта.

Эбии һөрэхтээһин киинигэр бу һөрэх дьылыгар муниципальнай тирэх киинин аата бигэргэтилиннэ. Уус Алдан улууһугар хас биирдии оҕоҕо туһуламмыт үбүлээһин бырайыагар эбии үөрэхтээһин 3 тэрилтэтэ киирбитэ: оҕону эбии үөрэхтээһин киинэ (дир. С.М. Литвинцев), айар-тутар техническэй киин (дир.Д.И. Жирков), Мүрүтээҕи эдэр натуралистар станциялара (дир.Л.К.Винокурова) улууспут оҕотун 10  бырыһыаныгар, барыта 501 оҕоҕо 8700 солк. Сыаналаах анал сэртипикээти биэрэн кэллэ. СӨ Үөрэҕин министиэристибэтэ, өрөспүүбүлүкэтээҕи “Үүнэр көлүөнэ” тирэх киинэ араас таһымнаах тэрээһиннэри ыытта. Ол курдук, муус устарга «Внедрение в 2017 году персонифицированного финансирования в дополнительном образовании детей в РС (Я)» диэн бастакы улахан сэминээр буолбута. Атырдьах ыйыгар Улан – Үдэ куоракка “Модернизация дополнительного образования: проблемы, решения и перспективы” диэн норуоттар икки ардыларынааҕы кэмпириэнсийэҕэ кыттыыныылбыппыт. Манна Москваттан, Алтайтан, Бурятия 17 оройуонуттан, Астраханскай уобаластан, Забайкальскай кыраайтан, Саха сириттэн уопсайа 142 киһи кыттыыны ылбыта. Дьокуускай куораттан “Үүнэр көлүөнэ” тирэх киинин дириэктэрин солбуйааччы Т.Н.Багаева, Горнай, Эдьигээн, Өлүөхүмэ улуустарыттан, Уус Алдантан үөрэх салаатыттан, иитии уонна эбии үөрэхтээһин отделыттан дэлэгээссийэ баран кэлбитэ.

Конференцияны Бурятия “Созвездие” эбии үөрэхтээһин тирэх киинэ иилээн-саҕалаан ыыппыта. “Персонифицированное финансирование дополнительного образования”, “Доступное дополнительное образование”, “Независимая оценка качества дополнительного образования” диэн үс араас тиэмэнэн үлэ ыытыллыбыта. Түмүккэ Россия Үөрэх министиэристибэтигэр, эрэгийиэннээҕи эбии үөрэхтээһин кииннэригэр, муниципальнай үөрэх салааларыгар, эбии үөрэхтээһин тэрилтэлэригэр 4 туһаайыылаах резолюция ылыныллыбыта. Хас биирдии оҕоҕо туһуламмыт үбүлээһин бырайыага  атын  эрэгэйиэннэргэ туспа көрүҥүнэн олоххо киирэн эрэрин билсэн, санаа атастаһан, билии-көрүү эбинэн, салгыы үлэбитигэр элбэҕи туһанныбыт.

Салгыы үөрэх эйгэтин үлэһиттэрин атырдьах ыйынааҕы тэрээһиннэрин  чэрчитинэн “Үүнэр көлүөнэ” тирэх киинэ хас биирдии  оҕоҕо туһуламмыт үбүлээһин бырайыагар сэминээр тэриллибитэ. Муус устар ыйтан саҕалаан ый аайы сэминээрдэр ыытыллыбыттара. Саха сирин бырайыакка кураторынан үөрэх сайдыытын федеральнай институтун наукаҕа ыстаарсай сотруднига С.С.Славин, өрөспүүбүлүкэттэн методист А.В.Семенова салайааччылаах “Үүнэр көлүөнэ” тирэх киинин бөлөҕө сүбэ-ама биэрдэ. Бу тэрээһиннэргэ биһиги улуустан бырайыакка кыттааччылар кытыннылар. Улууспут дьаһалтата, үөрэх салаата бырайыак ис тутулун өйдөөн, улуус биэс сыллааҕы үөрэҕин  бырагырааматыгар  уларыйыылары  киллэрэн, эбии үөрэхтээһиҥҥэ хас биирдии оҕоҕо туһуламмыт үбүлээһин улууска тэтимнээхтик барарыгар олук уурулунна.  Улуус дьаһалтата СОНКО тэрийбит күрэҕэр Дьокуускай куорат түмсүүтэ кыайан, үс тэрилтэ бүддьүөтэ кини нөҥүө эргийэн кэлэр. Бу бырайыак киириитинэн, судаарыстыба бүддьүөтүттэн 918 тыһ.солк. субсидия биһиги улууспутугар көрүллэн, бырайыакка киирбит 3 тэрилтэҕэ үлэ тэрилэ саҥардылынна. Бырайыакка үлэлиир үлэһиттэргэ эбии хамнас, барыы-кэлии ороскуота төлөннө.

Барыта 39 эбии үөрэхтээһин куруһуогун бырагыраамата анал көҥүлү ааста. Оҕону эбии үөрэхтээһин киинигэр 22 куруһуок үлэлиир. Бырагыраамалар аҕыйах ыйтан биир сылга болдьохтоох буоланнар, сыаналара чэпчээн, оҕолор 2-3 куруһуокка тэҥинэн дьарыктанар кыахтаннылар. 2016-2017 үөрэх дьылыгар оҕолор 81 эбии үөрэхтээһин бырагырааматынан  дьарыктаммыт буоллахтарына,  быйыл саҥа, сонун 95 бырагыраама киирэн, оҕо ахсаана 5 бырыһыан үрдээтэ. Бу бырайыакка хас биирдии эбии үөрэхтээһин уһуйааччыта бэйэтин куруһуогар оҕо кэлиитин иһин улахан үлэни ыытара ирдэнэр. Төһө оҕону хабарыттан хамнаһа быһаччы тутулуктанар. Төрөппүт, оҕо, уһуйааччы бэйэ-бэйэлэрин кытта алтыһыыта күүһүрэригэр анал рейтиннээх систиэмэ киирэн, ситиһиилээх уһуйааччы үлэтэ сыаналанар кыахтанна. Хас биирдии оҕоҕо туһуламмыт үбүлээһин бырайыак биир сонун сүүрээнинэн төрөппүккэ үп  өттүнэн көмө оҥорор сыалтан тэрилиннэ. Оҕо бэриллибит  сэртипикээтинэн үөһээ ааттаммыт муниципальнай тэрилтэлэргэ эрэ буолбакка, лиссиэнсийэни ааспыт чааһынай тэрилтэҕэ төлөөн, дьарыктанар кыаҕыылар. Биһиги улууспутугар быйыл “Ментальнай математика” диэн чааһынай куруһуок үлэтин былаанныыр.

Төрөппүт эбии үөрэхтээһиҥҥэ хас биирдии оҕоҕо туһуламмыт үбүлээһин бырайыага киириитин сэҥээрэр. Оҕо бэйэтэ логин, пароль ылан, сэртипикээтин харчытын көрөр, учуоттанар кыахтаах. Маннык уларыйыы киириитэ барыбытын өссө элбэххэ эбээһинэстиир, сааһылыыр, эппиэтинэстиир.

****

Мария ВИНОКУРОВА,

Бороҕоннооҕу оҕону эбии үөрэхтээһин киинин дириэктэрин иитии, үөрэх чааһыгар солбуйааччы.

Оставить комментарий    

Шиномонтаж Левша

СахаСтройПлит
Cтоматология 32
«Стоматология Все 32»