Сунтаардар бэтэрээннэрин чиэстээтилэр

Аҕа дойдуну көмүскүүр Улуу Кыайыы 74 өрөгөйдөөх сылын бэлиэтиир үөрүүлээх күнүгэр Сунтаар улууһун  баһылыга Анатолий Григорьев уонна “Биир ньыгыл Россия” партия председателя Борис Уларов кыттыылаах, улуус нэһилиэктэринэн сылдьан сэрии бэтэрээннэрин, ытык кырдьаҕастары  эҕэрдэлээтилэр.

Улуу Кыайыы үтүмэн толугунунан ситиһиллибитэ. Сунтаартан сэрии түөрт сылын устатыгар 2756 киһи саа-саадах тутан кыргыспыта. Ийэ дойдубут көҥүлүн, тутулуга суох буоларын иһин 1664 киһи уоттаах кыргыһыыга букатыннаахтык хаалбыта.

Билигин улууска 5 сэрии, 400-тэн тахса тыыл бэтэрээннэрэ олороллор. Кинилэр улуус ыытар бары тэрээһиннэригэр көхтөөхтүк кыттан, эдэр көлүөнэҕэ үтүө холобур буолаллар.

И.А.Семенов өрөспүүбүлүкэҕэ биллэр сылгыһыт, Илимниир сэлиэнньэтигэр олорон  билигин даҕаны сөбүлүүр хаһаайыстыбатынан дьарыгырар.

Шеяҕа олорор П.А.Сепанов саха буойуна уhун сэриини барытын ааспыта, Ленинград, Прага куораттары   босхолоһор кыргыһыыга кыттыбыта. Олунньу 1947 сылыгар демобилизацияламмыт. “Хорсун быһыы”, “Германияны кыайыы”, “Праганы босхолооһун”, “Берлини сэриилээн ылыы”  мэтээллэринэн  наҕараадаламмыт. 1985 сыллаахха ССРС Верховнай Советын дьаһалынан «Аҕа дойду Улуу сэриитин 1 степеннээх» үрдүк наҕараадатын туппут.

Тойбохойго Жирков Трофим Николаевич бэтэрээн кырдьаҕас олорор. Кини 1918 сыллаахха Тойбохой сэлиэнньэтигэр төрөөбүтэ,  сэрии уонна тыыл бэтэрээнэ. Тойбохой оскуола-интернатыгар военругунан үлэлээбитэ. Сунтаар улууhун Бочуоттаах олохтооҕо.

Данилов Софрон Матвеевич атырдьах ыйын 23 күнүгэр 1914 сыыллаахха  Бүлүүчээн нэhилиэгин  Сэтиэнэх учаастагар төрөөбүтэ. Элбэх оҕолоох ыал аҕата, Саха өрөспүүбүлүкэтин бочуоттаах бэтэрээнэ,  Сунтаар уонна Бүлүүчээн Бочуоттаах олохтооҕо, тыа хаhаайыстыбатын бэтэрээнэ,  «Үйэ саас» бочуоттаах мэтээлинэн  наҕараадаламмыта.

Сэрии уот толоонуттан чаҕыйбакка сэриилэспит ытык кырдьаҕастарга анаан махтал үтүөтэ, эҕэрдэ эгэлгэтэ ананна. Бэтэрээннэр оройуоҥҥа туох үлэ-хамнас барарын билистилэр, араас интэриэһиргиир боппуруостарыгар улуус баһылыгыттан тустаах хоруйдары иһиттилэр.

***

“Сунтаар улууhа (оройуона)” муниципальнай оройуон дьаһалтатын пресс-сулууспата.