Киин куорат  уокуруктара күрэхтэстилэр

Аҕалар 14-16 саастаах уолаттарын кытта иккилии кыттааччылаах тоҕус уокуруктар хамаандалара, ол иһигэр, “Автодорожнай” уокуруктан Григорий Михайлович уолунаан Колялыын; “Гагаринскайтан” Андрей Николаевич, Саша Макеевтар; “Сайсаартан” Айсен Дмитриевич, Проня Сидоровтар; “Промышленнайтан” Николай Николаевич, Коля Ефимовтар; “Киин” уокуруктан Владислав Иванович, Бувайсар Беляевтар; Александр Игоревич, Алтан Лебедевтар; “Пригороднайтан” Василий Михайлович, Арчылаан Анисимовтар; “Губинскайтан” Вячеслав Павлович, Леня Ноговицыннар; Хатастан Василий Васильевич, Айсаар Тихоновтар кыайыы туһугар туох-баар кыахтарын, сатабыллары биэрэн, ууран туран күрэхтэстилэр.

Күрэхтэһии үөрүүлээхтик аһыллыытыгар Дьокуускай куорат  дьаһалтатын общественнай ситим уонна ыччат  политикатыгар Управлениетын начальнига Андрей Михайлов, Дьокуускай куорат “Аҕаларын түмсүүтүн Сэбиэтин” бэрэссэдээтэлэ Егор Попов эҕэрдэлээтилэр, хамаандаларга ситиһиилэри баҕардылар. Саха эстрадатын сулуһа Аскалон Павлов эрчимнээх ырыата кыайыыларга кынаттаата. Культура колледжын ырыаһыттарын ансаамбылын толоруута  түһүлгэни киэргэттэ.

Дьаһал үрдүк тэрээһиннээхтик ыытыллыытын “Аҕа күрэҕэр” сүрдээх бэриниилээх, олохторун да анаабыт диэххэ сөп, аҕа оҕолорун иитиитигэр дириҥ билиилээ-көрүүлээх, биирдиилээн  дьоһун дьон хааччыйдылар.

Дьокуускай куорат Аҕаларын сэбиэтин чилиэнэ, Киин уокурук уонна Саха гиназиятын Аҕатын сүбэтин бэрэссэдээтэлэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин   үөрэҕириитин үтүөлээх үлэһитэ, Саха гимназиятын учуутала Егор Егорович Жерготов “Аҕа күрэҕин” көҕүлээбитэ ыраатта. “Фаната” да диэххэ сөп. Аҕалаах уол күрэхтэһиилэрин хас да сыллаах түмүктэрин, боротокуолларын, хаартыскаларын ууруна, мунньа сылдьар. Уол оҕону иитиигэ уҕараабат кыһамньытын уурар. Өрөспүүбүлүкэ бөдөҥ салайааччыларынан буолуталаабыт спорт миниистирэ Леонид Николаевич Спиридонов, Өрөспүүбүлүкэ “Аҕаларын түмсүүтүн” салайааччыта Айхал Иванович Габышев гимназия бастыҥ төрөппүттэринэн буола сылдьыбыттара. Куорат оҕолорун оттотон-мастатан, муус аллаттаран куйуурдатар, муҥхалатар, тыа сирин олоҕор-дьаһаҕар, үлэтигэр-хамнаһыгар чугаһатар, билиһиннэрэр. Эттэрин-сииннэрин эрчийэр. 2017 сыллаахха “Аҕа күрэҕин” аан бастаан гимназиятыгар ыыппыта. Куорат, өрөспүүбүлүкэ күрэхтэһиилэригэр кыайыылары ситиспит хамаандалардаах. Араас сылларга “Юнармеец”, “Үрүҥ Уолан”, билигин “Айсберг” кулууптары үлэлэтэн, байыаннай-патриотическай иитиинэн дьарыктанар. Бу быйылгы “Аҕа күрэҕин” ким-хайдах иһэрин ааҕа ааттаталаан, кэпсээн-сырдатан күрэхтэһии күүрээни үрдэттэ.

Судьуйаларынан үгүс “Аҕа күрэхтэрин” кыайыылаахтара үлэлээтилэр, күрэхтэһиилэри иһиттэн үчүгэйдик билэр дьон анаммыттар. Сүрүн судьуйанан алта сыл эҥкилэ суох үлэлээн кэлбит РФ үөрэҕириитин үтүөлээх үлэһитэ, Дальнай Восток уонна Бүтүн Россиятааҕы физкультура учууталларын көрүү-конкурсун кыайыылааҕа Юрий Иванович Ощепков бу сырыыга көннөрү судьуйанан үлэлэстэ. Сүрүн судьуйанан “Аҕа күрэҕин” икки төгүллээх абсолютнай чөмпүйүөнэ Александр Винокуров  бутууру таһаартарбакка үлэлээтэ. Тоҕус көрүҥҥэ күрэхтэһиилэр көрөөччүлэр болҕомтолорун тартылар. Хамаандалар хантан сылдьалларын, ааттарын-суолларын көрдөрөр формалаахтара интэриэһи үөскэттэ. Ийэлэр, эбээлэр, оҕолор кэлэннэр бэйэлэрин дьонноругар астына-дуоһуйа ыарыйдылар. Ол аайы аҕалар уолаттарын кытта түһүнүү да түһүнүү!

Эрийсиилээх киирсиилэр!

“Бэйэни билиһиннэриигэ” Хатастан Василий Васильевич уолунаан Айсардыын бастакы, Прогороднай бөһүөлэгиттэн Василий Михайлович, Арчылан Анисимовтар иккис, Промышленнай уокуруктан Николай Николаевич, Коля Ефимовтар үһүс; бэрэбинэ суоруутугар Киин уокуруктан Владислав Иванович, Бувайсар Беляевтар бастаатылар, Александр Игоревич, Алтан Лебедевтар иккис, Пригороднайтан Василий Михайлович, Арчылан Анисимовтар үһүс; бэрэбинэни эрбээһиҥҥэ Киин уокуруктан Александр Игоревич, Алтан Лебедевтэр бастакы, Пригороднайтан Василий Михайлович, Арчылан Анисимовтар иккис, Киин уокуруктан Владислав Иванович, Бувайсар Беляевтар үһүс буолуталаатылар.

Итинтэн салгыы, хамаандалар хайдах-туох бэлэмнээхтэрэ биллэн барда. Киин уокурук олохтоохторо Александр Игоревич уолунаан Алтан Лебедевтэр мас хайытыытыгар, остуолбаҕа ыттыыга иккиэн эр-биир тахсаннар, бастакы, ойбон алларыытыгар, уот оттон чэй оргутуутугар уонна туут хайыһарынан сүүрэн кэлэн сыал ытыылаах булчут биатлонугар иккис көрдөрүүлэрдээх, бастаталаабыт уонна миэстэлэспит көрүҥнэрин аайы өйдөбүнньүк мэтээллэринэн дипломнарынан биһирэннилэр, итиэннэ, түмүккэ, абсолютнай кыайыылаахтар үрдүк ааттарын ыллылар, мэтээллэри сэргэ, дипломунан, улахан Кубогынан, 50 тыһ.солк. бирииһинэн наҕараадаланнылар.

Пригороднайтан Василий Михайлович, Арчылан Анисимовтар ойбон алларыытыгар уонна булчут биатлонугар бастакы, баҕанаҕа ыттыыга иккис, уот оттон чэй оргутуутугар төрдүс көрдөрүүлэрдээх, уопсай түмүккэ иккис; Хатастан Василий Васильевич Айсар Тихоновтар уот оттон чэй оргутууга бастакы, булчут биатлонугар үһүс,  баҕанаҕа ыттыыга төрдүс, ойбон алларыытыгар бэһис, мас хайытыытыгар алтыс көрдөрүүлэнэннэр, түмүккэ, бириистээх үһүс имэтэлэннилэр уонна өйдөбүнньүк мэтээллэри, дипломнары сэргэ, туһааннааҕынан, 30-туу, 20-лии тыһ.солк. ылан үөрдүлэр-көттүлэр.

Тэрийээччилэр санаалара

Тэрийэччилэр хаһан баҕарар быһаарар суолталаахтар. Саха-гимназия уонна куорат “Аҕаларын сүбэлэрин” бэрэссэдээтэллэрин солбуйааччы, гордума депутата Яков Тимофеевич Оконешников көхтөөх үлэни ыытар.

Дьокуускай куораттааҕы “Аҕалар түмсүүлэрин” салайааччыта, Тулагы бөһүөлэгин баһылыга Егор Гаврильевич Попов санаатын кытта үллэһиннэ: “тэрээһиммит ахсыс төгүлүн, туох да эчэйиитэ, мөккүөрэ суох, өрө көтөҕүллүүлээтик ааста. Икки бастакы хамаандалар кулун тутар 28-30 күннэригэр бу Сайсары күөлгэ ыытыллар өрөспүүбүлүкэ “Аҕаларын күрэҕэр” кыттыахтара. Куорат дьаһалтатын баһылыга Евгений Николаевич Григорьев  үбүнэн-харчынан өйүүрүгэр махталбытын биллэрэбит!”.

Шашлык буһаран, плов оҥорон босхо аһаппыттара кэрэхсэннэ. Саха-гимназия дириэктэрэ, педагогическай наука кандидата Валентина Васильевна Софронеева “Аҕа күрэҕин” сүрүн көҕүлээччитэ, өйөөччүтэ: “Аҕалар уолаттарын кытта күрэхтэһиилэрин сылын аайы ыытабыт. Кыттааччылара сыллата эбиллэн, элбииллэр. Бэлэмнээх кэлэллэр. Оҕолор оскуолаҕа, уокурукка, өрөспүүбүлүкэҕэ тиийэ күрэхтэһэллэр. Түмсүүлээхтэрэ, сыал-сорук туруорунан күрэхтэһэллэр көрөргө үчүгэй. Дьиэ-кэргэттэр сүрдээҕин түмсэллэр. Уолаттары эт-хаан өттүнэн эрчийэргэ усулуобуйа тэрийдэххэ кытталлар. Маҥнай утаа, Таалпй күөлгэ, Чочур Мырааҥҥа ыытар этибит, билигин Сайсарыга күрэхтэһэллэр өссө үчүгэй буолла”.

Егор Егорович Жерготов: “”Аҕалар күрэхтэрэ” сылын аайын тэрээһинэ тупсан иһэр. Хамаандалар кичэллээхтик бэлэмнэнэн кэлбиттэрэ күрэхтэһии тыҥааһынын үрдэттэ,  бары үчүгэйдик кытыннылар. Бүтэһик көрүҥҥэ диэри ханнык хамаанда бастыыра биллибэт этэ. Кытаанах киирсиилэр Анисимовтар, Лебедевтэр, Беляевтэр икки ардыларыгар буоллулар. Уопут быһаарда. Анисимовтар, Ефимовтар курдук саҥа ааттар тахсыбыттара үөрдэр”.

Кыайыылаахтар үөрүүлэринэн үллэһиннилэр

“Аҕа күрэҕин” абсолютнай кыайыылааҕа, Киин уокурук олохтооҕо Александр Игоревич Лебедев: “Тыҥааһыннаах киирсиилэр буоллулар. Быйыл үһүс кыттыым, иллэрээ сыл уолум Алтан 13 саастааҕар үһүс буолбуппут, былырыын иккис үчүгэй көрдөрүүлэммиппит. Бүгүн хайаан да бастыырга сыал-сорук туруорунан дьарыктанныбыт. Көрүҥ аайы миэстэлэһэммит, үөрдүбүт. Өрөспүүбүлүкэ финалыгар кыттыахпыт. Кэргэммэр Сардаанаҕа, бырааппар Эльдарга көмөлөрүн, өйөбүллэрин иһин махтанабын. Атыыга-тутууга чааһынай урбаанньытынан үлэлиибин. Ситиһиилэрим үлэбэр кынаттыыллар. Аны да дьарыкпытын салгыахпыт”.

Алтан Лебедев: “Нина Афанасьевна Алексеева техническэй лицейигэр 9 кылааска үөрэнэбин. “Аҕа күрэҕэр” үһүстээн кытынным. Остуолбаҕа иккистээн таҕыстым, көрдөрүүм 12 сөкүүндэ, эрдэтээҥҥибин тупсардым. Аҕабынаан киэһэ аайы дьарыктанабыт.  Туруоруммут сорукпын толороммун үөрдүм аҕай! Эһиил эмиэ кыттыам. Кикбосинынан дьарыктанар этим да, тохтоппутум, үөрэхпэр ылыстым. Ситиһиибин төрөппүттэрбэр аныыбын”.

Көхтөөх кыттааччылар куорат “Аҕатын сүбэтин” Президиумугар киллэрилиннилэр. Дьиэ-кэргэҥҥэ оҕону иитиигэ аҕа оруолун үрдэтэр күрэхтэһиилэр үтүө өйдөбүлү сахтылар.

***
Баһылай Посельскай