Александр Жирков: «Киhи мындыр билиитэ, сатабыллаах өйө – аныгы креативнай экономика тѳрдѳ»

Саха Ѳрѳспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин Бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччыта А.Н. Жирков кѳҕүлээhининэн бу сыл муус устар 11 күнүгэр Уус Алдан улууhун Бороҕонугар улуус уонна нэhилиэктэр дьаhалталарын баhылыктарыгар уонна исписэлиистэригэр, тэрилтэлэр уонна олоҕу-дьаhаҕы хааччыйар тэрилтэлэр, улуустааҕы култуура, үѳрэх салаатын салайааччыларыгар, ыччат уонна уопсастыба лиидэрдэригэр, учууталлар, үѳрэнээччилэргэ уонна чааhынай урбаанньыттарга «Креативные индустрии как ресурс развития территорий» диэн ааттаммыт бастакы бырайыактыыр сиэссийэ тэрилиннэ.

Креативнай индустрияларга бырайыактыыр сиэссийэ М.К. Аммосов аат. Хотугулуу-Илиҥҥи Федеральнай университет Үп-экэнэмиичэскэй институтун уонна РФ Хотугулуу-Илиҥҥи норуоттарын тылларын уонна култуураларын институтун үлэhиттэрин, преподавателлэрин күүстэринэн ыытылынна. Модератордарынан «Точка кипения» кэлэктиибинэй эйгэ бырагырааммалыыр дириэктэрэ, философия билимин хандьыдаата Елена Афанасьева; социология уонна персоналы салайыы хаапыдыратын сэбиэдиссэйэ, экэниэмикэ билимин хандьыдаата Анна Михайлова; социология уонна персоналы салайыы хаапыдыратын доцена, социология билимин хандьыдаата Клавдия Барашкова; социология уонна персоналы салайыы хаапыдыратын доцена, экэниэмикэ билимин хандьыдаата Юрий Федоров; фольклор уонна култуура хаапыдыратын доцена, устуоруйа билимин хандьыдаата Светлана Петрова уонна М.К. Аммосов аат. ХИФУ атын билим үлэhиттэрэ буоллулар.

Сиэссийэ салайааччылара креативнай индустрия эйгэтигэр, итиэннэ Уус Алдан улууhугар бырайыактыыр үлэ туһунан кэпсээтилэр, сүбэ-ама биэрдилэр. Стратсиэссийэ бырагырааматыгар анал тиэмэлэр — креативнай индустрияларга улууска баар быhыыны-майгыны SWOT-ырытыы; Уус Алдан улууhугар креативнай индустриялары сайыннарар локальнай стратегиялары үөрэтии уонна оҥорсуу киирдилэр.

Киһи аймах, биирдиилээн да дьон хардарыта уопсастыбаннай сыһыаннарыгар креативнай (сатабыллаах) өттүн тутуһа сатааһын уруккуттан баара диэн бэлиэтээтэ саха парламенын бастакы вице-спикерэ Александр Жирков. Ол курдук, дьонтус бэйэлэрэ эрэ туһаналларыттан салгыы баран, оҥорон эбэтэр тобулан таһаарбыттарын атыттары кытта үллэстэр, атыылыыр, мэнэйдэһэр буолуохтарыттан итинник сыһыан үөдүйбүтэ. Киһи төһө тобуллаҕас эргитиилээх, дьаһаллаах, булугас өйдөөх да, оччонон бу эйгэҕэ ситиһиилэнэрэ. Билигин ол сыһыаннар таһымнарыгар тахсан, оҥорон таһаарыыттан улахан тутулуга суох аныгы технологиялар кѳмѳлѳрүнэн экэниэмикэ туспа, саҥа салаата буолла. Бу технологиялар киhи интеллектуальнай, айар кыаҕын кэҥэтэригэр, сайыннарарыгар уонна үксэтэригэр улахан кыах биэрэллэр.

«Ханнык баҕарар эйгэҕэ айымньылаах, сатабыллаах, өйдөөх, мындыр сыhыаннаах киһичорбойон тахса турара былыр былыргыттан бэлиэтэнэр», — диэн туран, Александр Николаевич сиэссийэ кыттыылаахтарын бэйэлэрин креативнай толкуйдарын тыл лахсыыра эрэ оҥостубакка, бастатан туран, туохтан да толлубакка инники диэки үтүөлэһэн, үтүрүйсэн иhэллэригэр ыҥырда.

Креативнай индустрияларга сиэссийэ биирбэлиэ түгэнинэн «Ѳркѳн» оҕону эбии үѳрэхтээhин киинигэр Уус Алдан улууhун үѳрэх тэрилтэлэрин үөрэтээччилэригэр уонна салайааччыларыгар, ону тэҥэ оскуола үѳрэнээччилэригэр уонна ыччаттарыгар анаан, М.К. Аммосов аат. ХИФУ үлэhиттэрэ «Какие они – профессионалы креативных индустрий?» диэн идэҕэ туhаайар сиэссийэлэрэ буолла. Квиз-оонньуу уонна маастар-кылаас форматынан профсиэссийэ кыттыылаахтарыгар кинилэр тѳрѳѳбүт дойдуларынисториятын, култууратын үгэстэрин төһө билэллэрин тургутустулар, креативнай эйгэҕэ баар уонна саҥа үөскүүр хайысхаллары билистилэр, төрөөбүт улуустарыгар креативнай индустрияны сайыннарарга ханнык бырайыактар сѳп түбэhиэхтэрин сөбүн тула «мозговой атаака»оҥордулар, санааларын атастастылар.

Уус Алдан улууһугар ыытыллыбыт бастакы креативнай сиэссийэ кыттыылаахтара эрэгийиэннээҕи уонна федеральнай грантовай куонкурустарга кыттарга кэккэ бырайыактыыр кѳҕүлээhиннэри оҥордулар, Уус Алдан улууhугар дорожнай каарталаах креативнай индустриялары сайыннарыыга локальнай стратегияҕа этиилэри киллэрдилэр. Ону кытта улуус үѳрэнээччилэрин уонна ыччаттарын ортолоруттан креативнай индустрия исписэлиистэрин бэлэмнээhин хайысхалара чопчуланнылар.

Александр Жирков этиитинэн, улууска креативнай экономика анал семинардарын ыытыы мантан ыла улуус салалтатын кытта сөбүлэһин быһыытынан тохтоло суох ыытыллыаҕа. Биһиги улууспут Илин эҥэр улуустарыттан ойуччу турар уратылаах улуус. Ол итэҕэстэри аахсан, сорох өттүн креативнай, сатабыллаах өй-санаа көмөтүнэн, ураты бырайыактары туһанан улууспут туһугар үлэлиэхтээхпит», – диэн Александр Николаевич сессия түмүгэр эттэ.

***
Ил Түмэн пресс-сулууспата