В Якутске идет подготовка к национальному празднику «Ысыах Туймаады-2023»
Во время празднования организаторы подготовили более 100 культурных программ, из них 14 ритуально-обрядовые, 18 конкурсные, также выставочно-презентационные, концертные, спортивные и детские мероприятия. Об этом на очередном совещании оргкомитета по проведению национального праздника «Ысыах Туймаады – 2023» сообщила начальник Управления культуры и духовного развития Окружной администрации города Якутска Индира Ли. Совещание оргкомитета провел глава города Якутска Евгений Григорьев.
Самый массовый и зрелищный праздник лета национальный праздник «Ысыах Туймаады – 2023» в этом году пройдет в местности Ус Хатын 24-25 июня под девизом «Якутск – город трудовой доблести» и будет посвящен Году труда в Республике Саха (Якутия), Году педагога и наставника в Российской Федерации.
Доктор исторических наук, научный консультант «Ысыаха Туймаады» Екатерина Романова отметила, что к нашему национальному празднику «Ысыах Туймаады» приковано большое внимание ученых, работников, формирующих праздничные традиции на территории России.
«В этом году на ысыахе нам необходимо отразить нашу сопричастность и солидарность к идее «Россия – наш общий дом», – отметила Екатерина Романова.
Начальник Управления физкультуры и спорта Окружной администрации города Якутска Эдуард Ефимов рассказал о спортивных состязаниях праздника. «Игры Дыгына» из года в год становятся самым зрелищным и захватывающим турниром и вновь будут транслироваться в прямом эфире НВК «Саха».
Заместитель главы города Якутска Антон Алексеенко проинформировал о ремонте подъездных путей, обеспечении общественным транспортом гостей ысыаха, а также о штрафстоянках для автотранспорта. Ремонт дорог, ведущих к местности Ус Хатын через мкр.Марха, ул. 50 лет Советской Армии, ул. Паромная синхронизирован с основным планом работ по ямочному ремонту. Как и в прошлом году от стоянки будет курсировать шаттл. На штрафстоянках задействуют 10 единиц эвакуаторов.
Заместитель главы Владимир Аржаков сообщил, что для организации торговли на ысыахе задействуют более 80 строений и палаток. Ежегодно местные товаропроизводители, предприниматели, в том числе с улусов республики, принимают активное участие в выездной торговле во время «Ысыаха Туймаады».
«В рамках празднования ысыаха 24 июня в местности Ус Хатын состоится первый городской фестиваль национальной кухни. В целях профилактики распространения инфекционных заболеваний, несанкционированная торговля на территории Ус Хатын категорически запрещена», – подчеркнул Владимир Аржаков.
Главе города доложили о предстоящих работах по обеспыливанию дорог и местности Ус Хатын, проведении ремонтно-восстановительных работ архитектурных строений. На днях в местности Ус Хатын организуют субботник силами работников Окружной администрации города Якутска.
Также с информацией о подготовке к ысыаху выступили представители Управления ГО и ЧС, МУ МВД России «Якутское», ГИБДД, комендантских групп по обеспечению охраны общественного порядка, пожарной безопасности, урегулирования транспортного потока, мест парковки и соблюдения правил дорожного движения.
Глава города Якутска Евгений Григорьев поручил детально изучить и устранить недочеты прошлых лет и обеспечить высокий уровень проведения национального праздника «Ысыах Туймаады – 2023».
***
Пресс-служба Окружной администрации г. Якутска
Обсуждение • 4
Добавить комментарийОставить комментарий
Не пропустите
Шиномонтаж Левша
Cтоматология 32
Туох ааттаах ритуалай? Тугуй ол похорона что ли?
Сиргэ үлэлээбэт дьон ол иһин ити вокзал аттыгар сылдьар дьон курдук тугу барытын үҥэн, көрдөөн, умналаан ылар диэн өйдүүр.
Оттооҥ, бөҕү хомуйуҥ ол баар ритуал. Сэтиэнэҕи суох буолуор дылы сылгыны, сүөһүнү иитиҥ, ол кырдьык Өбүгэ Төрүт Дьарыга. Иччэни үлэлээбит эрэ киһи ҮӨРҮҮТҮТТЭН сылга биирдэ көрүлээн оонньоон эрдэҕэ. Ол куруук көр, күүлэй олохтоох дьоҥҥо өйдөммөт. Сиргэ үлэлээбэт киһи үөрэри сатаабатыттан, үөрүүнү бырааһынньыктаан, итириктээн эрэ була сатаахтыыр. Ол албын үөрүү буоларын билбэт.
Үлэһит киһи үөрүүтүттэн ыһыахтаан кэллэҕэ, көр олохтоох киһи үөрээри ыһыахтыы сатыыр.
Биһиги да кыра эрдэхпитинэ итинник ритуаллаах дьону иирбит диэ этилэр. Ону-маны була сатыы-сатыы дьонтон ордо сатаан ыһыахтаан чалбарыйан, 200 млн.харчыга дьонтон тойоттор туһунан аһаан, дьокуускайдар культураларын кэнниттэн ритуал буолбуттара отут сылын ааста да туох үтүөтэ үүннэ.
Айбыт кырдьык баар эбит эрээри, ол кини айбыт Тулалыыр Эйгэтин эбэр, өйдүүр, харыстыыр, махтанар дьоҥҥо. Айбыты кытта алтыһар туһугар Айбыт ҮТҮӨ ӨРҮТТЭРИНЭН бэйэҕин толоруммут буолуохтаах иннинэн сирэйдээх, оройунан көрбүт, ортотунан курдаммыт, уһугунан дугуммут босхо бастаах: үлэһитинэн, кырдьыгынан, харыстабылынан,тапталынан,сырдыгынан, сылааһынан. Оннук киһи букатын тугу да өссө көрдүө суоҕа. Билээхийдиир буо, өссө ыллаҕына -өссө харайар үлэтэ элбиэҕин, үлэлээн ылара үксүөҕүн.
Дьон күһүн, саас көрүлээн көтөрү-сүүрэри илдьи кырта, ойууру уоттаата, Ууга иигэ-сааҕа эрэ буолбакка, иҥсэтин атараабатын кутан сиҥэ оҥордо, Сир Ийэни атомынан илдьиритэ тэптэрэн өссө сир баайын баһыахтаахпын диэн сүүс сыллаах “сайдыы” суруйан вперед ураа хаһыы.
Көстөөх Дойдуну эрэйинэн өксөйөн төрүү-үөскүү мустар көтөрдөрү Дойдуларын булбуттарыгар саа уоһугар көрсүү диэн тугуй? Нэһиилэ кыстаан турар кыыллары кыһын ортото кыдыйар диэн тугуй? Ити барыта куорат дьоно эбэтэр кини көҕүлээн. Абааһыттан өрүттэр курдук. Кинилэргэ сылаас, сырдык, таптал, толкуй суох. Оннук дьоҥҥо төһө да ритуаллаа, үҥ туох кэлиэй?
Ыһыах Айыыттан ас көрдүүр даҕаны, оҕо улахан киһи иннигэр эбэтэр тэбис-тэҥҥэ оһуохайдаан чаҕаарыйар да бырааһынньыга буолбатах.
Бу былыр алааһынан бытанан олорор саха дьоно, этэрбэс соһоруттан атын туох да алтыһыы суох кэмигэр, бүтэй алаастарыттан оронон, хараҥа, тымныы, ыарахан олох аҕыс ыйдаах кыһынын этэҥҥэ туораан, дьону-сэргэни кытта көрсүһэ, оҕолорун билсиһиннэрэр соруктаах, сааскы Айылҕа тыыныттан дуоһуйан, сайын барахсаҥҥа тулалыыра барыта ыллаан-туойан, киэргэнэн-симэнэн, таптаан-таптатан, көтөрө-сүүрэрэ уйа туттан оннун булунан, кэпсээн кэһиитин ылынан, хардырыах баҕата баһыйан, Сири-Дойдуну аҕыс ыйга харыстаабыт, олох тыынын тымныы Дойдуга быспатах, хаһаайынныы хаалбыт киһи иэһин толорбут үөрүүтүттэн аргыый наллаан кыргыттарын, хотуттарын симээн муста түһэн оһоокойдоон оонньоон, быһыйын көрдөрөн киһиргии түһэн ыллаҕа.
Кырдьык ол эрээри кэнники кэмҥэ саха дьоно дьиктитик уларыйбытын киһи улаханнык сөҕөр. Ол уларыйыылары көрдөрөр тоҕо сатаммат? Иистэнньэннэр, мас, тимир, тыл уустара, ырыа, хоһоон айааччылар, балет үҥкүүһүттэрин туһунан олох кыайан тутатына эппэккин, музыканнар, уруһуйдьуттар, кырыйааччылар, туойдьуттар, дуобаччыттар, сүүрүктэр, охчуттар, эргиэмсиктэр, айанньыттар, Тулалыыр Эйгэ отун-маһын, көтөрүн-сүүрэрин, Уутун тыынын истэ, иһиллии, өйдүү үөрэммиттэр (мин курдук диэххэ)… Сөҕө сатаан баран, Өбүгэбит барахсан өйүн күүһэ, сатабыла ( геннай памятпыт) дьоммутугар уһуктубут диэн ааттыыбын.
Ол ону кэлин ыһыахтарга син көрдөрөллөр эрээри, ити ГЕННАЙ ПАМЯТЬ УҺУКТУУТУН көрдөрүү сүрүн сорук буолуохтаах курдук. Куоталаһыы эрэ быһыытынан буолбаккка, дьону уһуйаары сатабылга, үтүөнү үксэтээри.
А то биһиги культурабыт, былааспыт, “айылҕабыт харыстабылын”, наукабыт дьонугар дьэ кырдьык үҥэртэн, кыргартан, кыргыһартан, итириктииртэн, куоталаһартан, көстө сатыыртан, бэрдимсийэртэн ордук киһини үөрдэн тугу эмит үчүгэйи суруйтарар суох курдук.Ити кырдьык.